Biblia Nuevo Testamento en Quechua Cuzco Drama - Hechos

HECHOS 1

1Wiraqocháy Teófilo, ñawpaq qelqamusqaypin willamurqaykiña Jesuspa llapan ruwasqanmanta yachachisqanmantawan, qallariymantapacha 2hanaq pachaman hoqarisqa kasqan p'unchaykama. Manaraq hanaq pachaman hoqarisqa kashaspanmi akllakusqan apostolkunata Santo Espirituq atiyninwan kamachirqan.3Jesusmi wañusqanmanta kawsarimpuspa tawa chunka p'unchay ukhupi apostolkunaman sut'ita rikhurirqan, hinaspan Diospa qhapaqsuyunmanta yachachirqan. Chay hinapin apostolkunaqa yacharqanku cheqaqtapuni Jesusqa kawsashasqanta.4Paykunawan kashaspanmi, Jesusqa paykunata kamachirqan: –Amaraq Jerusalén llaqtamanta lloqsiychischu, aswanpas Yayaq prometesqanta nisqayman hina suyaychis. 5Juanqa unuwanmi bautizarqan, qankunan ichaqa kay pisi p'unchaykunallamanta Santo Espirituwan bautizasqa kankichis, nispa. 6Apostolkunan huñunakuspa Jesusta tapurqanku: –Señorniyku, ¿kay tiempopichu Israel suyuta wakmanta sayarichinki ñawpaq hina kananpaq? nispa. 7Hinan paykunata nirqan: –Manan qankunamanchu chay yachayqa tupasunkichis, aswanpas kikin Yayallan tiempokunatapas p'unchaykunatapas akllananpaqqa atiyniyoq.8Qankunaman Santo Espíritu hamuqtinmi ichaqa atiyta chaskinkichis, hinaspan testigoykuna kankichis Jerusalén llaqtapi, lliw Judea provinciapi, Samaria provinciapi, kay pachaq k'uchunkunakamaraq, nispa.9Chaykunata nisqanmantañataq Jesusqa paykuna qhawashaqtinku hanaq pachaman hoqarisqa karqan. Hinan huk phuyu payta pakaykurqan. 10Jesuspa hanaq pachaman ripushasqanta qhawashaqtinkutaq, yuraq p'achayoq iskay qharikuna paykunawanña kasharqanku. 11Chay qharikunan paykunata nirqan: –Galileamanta kaq qharikuna, ¿imanaqtinmi hanaq pachata qhawashankichis? Qankunamanta hanaq pachaman ripuq kikin Jesusmi hanaq pachaman ripusqanta rikusqaykichis hinallatataq kutimunqa, nispa.12Hinaqtinmi apostolkunaqa Olivos nisqa orqomanta Jerusalén llaqtaman kutipurqanku, chay orqoqa Jerusalén llaqtamanta qayllallapin kashan, huk kilómetro hinalla. 13Llaqtaman haykuspataq qorpachakusqanku altos wasiman wicharqanku, chaypin kasharqanku: Pedro, Jacobo, Juan, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Alfeoq churin Jacobo, Zelote nisqa t'aqamanta Simón, Jacoboq churin Judaspiwan.14Llapan chaykunan huk sonqolla Diosmanta mañakunankupaq huñukuqku, paykunawanmi kasharqan warmikunapas, Jesuspa maman Mariapas, wawqenkunapas. 15Chay p'unchaykunapin pachak iskay chunkayoq hina iñiqkuna huñukurqanku. Hinan Pedroqa chawpinkupi sayaykuspa nirqan: 16–Wawqe-panaykuna, Santo Espirituqa ñawpaqtañan Davidpa siminwan Judasmanta rimarqan. Diospa Simin Qelqaqa hunt'akunanpunin karqan. Judasmi karqan Jesusta hap'iqkuna pusaq. 17Payqa ñoqanchiswan yupasqa kaspan kay ruwayninchispi ruwaysikuq karqan.18Paymi mana chanin ruwasqanmanta qolqe pagasqankuwan chakrata rantirqan, umanpamanta urmaykuspataq phatarqan, hinan lliw ch'unchulninkunapas tallikurqan. 19Jerusalén llaqtapi llapa tiyaqkunataq chayta yachaspanku chay chakrata rimayninkupi suticharqanku: Aceldama, nispa.20Aceldamaqa Yawar Chakra ninantan nin. Salmos Qelqapin qelqasqa kashan: “Wasinpas purunyapuchun, amataq chaypi tiyaqpas kachunchu”, nisqa. Nillantaqmi: “Umalli kayninpipas wak runa llank'achun”, nispa.21Chay hinaqa, Señor Jesuswan kuska tukuy tiempo puriq-masinchis qharikunamanta hukninta akllasunchis.22Paykunan Juanpa Jesusta bautizasqanmantapacha ñoqanchiswan karqanku Jesuspa hanaq pachaman hoqarisqa kasqan p'unchaykama. Chay hinaqa, paykunamantan hukninta akllananchis Jesuspa kawsarimpusqanmanta testigomasinchis kananpaq, nispa. 23Chaymi iskayta akllarqanku: Justo sutiyoq José Barsabasta, Matiastawan. 24Hinaspan mañakurqanku: –Señorniyku, qanllan tukuy runaq sonqonta reqsinki, qanpuni reqsichiwayku mayqentachus kay iskayninmanta akllakusqaykita,25apostol-kaypi Judaspa rantinpi ruwanayoq kananpaq. Chay llank'anayoq kaymantaqa Judasmi lloqsipurqan, maypichus kananman ripunanpaq, nispa.26Hinaspan sortearqanku, suertetaq Matiasman chayarqan, chaymi chunka hukniyoq apostolkunaman yupasqa kapurqan.

HECHOS 2

1Pentecostés Fiesta p'unchay chayamuqtinmi llapallanku huk sonqolla huñunasqa kasharqanku.2Hinan hanaq pachamanta qonqaylla huk suenay uyarikurqan, sinchi wayraq suenasqan hina, chay suenaymi tiyashasqanku wasiman hunt'aykurqan.3Hinaqtinmi paykunaqa nina qallushaq hina rawraykunata rikurqanku, chaykunan umanku pataman tiyaykurqan. 4Chaymi llapallankuman Santo Espirituqa hunt'aykurqan, hinan wak rimaykunapi rimayta qallarirqanku, Santo Espirituq paykunata rimachisqanman hina. 5Jerusalén llaqtapin kasharqanku kay pachapi hinantin suyukunamanta Dios sonqo judío runakuna. 6Chay rimasqankuta uyarispanku askha huñurqakamurqanku, hinaspan sapankaq rimayninpi paykunaq rimasqanta uyarispanku muspharqanku. 7Chaymi manchaytapuni musphaspa ninakurqanku: –¿Manachu llapan kay rimaqkunaqa Galilea runakuna kanku? 8¿Imaynataq sapankanchispa rimayninchispipuni rimasqankuta uyarinchis? 9Kaypiqa kashanchis Partia suyumanta, Media suyumanta, Elam suyumanta, Mesopotamia suyumanta, Judea provinciamanta, Capadocia suyumanta, Ponto suyumanta, Asia suyumanta,10Frigia suyumanta, Panfilia suyumanta, Egipto suyumanta, hinallataq Cirene lado Libia cheqaskunapi tiyaqkunapas, Roma llaqtapi tiyaq judío runakunapas, judío runaman t'ikrakuqkunapas, 11Creta islamanta kaqkunapas, Arabia suyumanta kaqkunapas. Chaywanpas Diospa musphana ruwasqankunatan rimayninchispipuni rimaqta uyarishanchis, nispa.12Hinaspan llapanku manchaytapuni musphaspa ninakurqanku: –¿Imataq kanqarí? nispanku.13Hukkunataq ichaqa asipayaspa nirqanku: –Vinowanmi machasqa kashanku, nispa. 14Hinaqtinmi Pedroqa chunka hukniyoq apostolkunawan kuska sayarispa kunkayoqta runakunata nirqan: –Judiomasiykuna, Jerusalén llaqtapi llapallaykichis tiyaqkuna, makilla uyariwaychis, kunanmi sut'inchasqaykichis. 15Qankunaqa machasqan nishankichismi, ichaqa manan kaykunaqa machasqachu kashanku, las nuevellaraqmi kashanpas. 16Aswanpas kayqa profeta Joelpa nisqanmi hunt'akushan. Paymi nirqan: 17“Diosmi nin: Qhepa p'unchaykunapin Espirituyta llapa runakunaman kachaykamusaq, hinan churiykichiskunapas ususiykichiskunapas sutiypi profetizanqaku, wayna churiykichiskunapas rikhuriykunatan rikunqaku, machu runaykichiskunapas mosqokuykunatan rikunqaku. 18Chay p'unchaykunapiqa Espirituytaqa kachaykamullasaqtaqmi qhari kamachiykunamanpas warmi kamachiykunamanpas, hinan sutiypi profetizanqaku. 19Hanaq pachapipas musphanakunatan rikhurichisaq, kay pachapipas milagrokunatan ruwasaq, runakunan wañuchinakunqaku, llaqtakunan ruphaykachisqa kanqaku, q'osñin phuyu hinaraq putuminqa. 20Señorpa manchana hatun p'unchayniy manaraq sut'i chayamushaqtinmi inti tutayanqa, killataq yawar pukaman tukunqa, 21chaymi pipas Señorpa sutinpi waqyakuqqa qespichisqa kanqa”, nispa. 22Israel runakuna, kay simikunata uyariwaychis. Nazaret llaqtayoq Jesusmi hatun ruwaykunawan, musphanakunawan, milagrokunawan ima Diospa chaninpaq qhawarisqan qhariqa karqan, Diosmi qankuna ukhupi paywan chaykunata ruwarqan, imaynan yachankichis hinata. 23Chay Jesusmi Diospa ñawpaqmantaraq yachasqanman yuyaykusqanman hina hap'ichisqa karqan. Paytan qankunaqa presota hap'irqankichis, hinaspan waqllisqa runakunawan chakataspa wañuchirqankichis.24Ichaqa Diosmi payta kawsarichimpurqan wañuymanta kacharichispa, paytaqa manapunin wañuyqa hap'irayayta atirqanchu. 25Davidmi Jesusmanta nirqan: “Señortaqa ñawpaqeypin rikushallaqpuni kani, paña ladoypin payqa kashan, manan imapas urmachiwanqachu. 26Chaymi ñoqaqa sonqoypi kusikuni, simiywanpas ancha kusisqan takini. Paypi suyakuspan cuerpoypas samakunqa.27Diosníy, Wañuy-pachapiqa manan saqerpariwankichu, Ch'uya Kamachiykiq cuerpontaqa manan ismurichinkichu. 28Kawsay ñantan reqsichiwarqanki, ancha q'ochukuytan qayllaykipiqa qoykuwanki”, nispa. 29Llaqtamasiykuna, ñawpa taytanchis Davidmantan sut'inta willaykichis, payqa wañupurqanmi, hinaspan p'ampasqa karqan, kunan p'unchaykamataqmi p'ampakusqan sepulturan kaypi kashan. 30Paymi profeta kaspa juramentowan Diospa prometesqanta yacharqan mirayninmanta runa-kayman hina Cristoqa hamunanta, hinaspa paypa rantinpi kamachikuy tiyanapi tiyaykunanta. 31Davidqa rikushanmanpas hinan Cristoq kawsarimpunanmanta ñawpaqtaña rimarqan sepulturapi mana saqesqachu kananta, manataq aychanpas ismunanta. 32Chay Jesustan Diosqa kawsarichimpurqan, chaymantan llapayku testigokuna kayku. 33Jesusqa Diospa paña ladonman hoqarisqan karqan, hinaspan Yayaq prometesqan Santo Espirituta chaskirqan, chaytan payqa ñoqaykuman kachaykamun, chaytataqmi qankunaqa rikushankichispas uyarishankichispas.34Manan Davidchu hanaq pachamanqa hoqarisqa karqan, chaywanpas paymi nirqan: “Señormi Señorniyta nirqan: Paña ladoypi tiyaykuy,35awqaykikunata chaki sarunaykiman churanaykama”, nispa. 36Llapallan Israel miray runakuna, allintapuni yachaychis, qankunaq chakatasqaykichis Jesustan Diosqa churarqan Señor kananpaq, Cristo kananpaqwan, nispa. 37Chayta uyariqtinkun sonqonku “ch'allaq” nirqan, chaymi Pedrota wakin apostolkunatawan nirqanku: –Wawqeykuna, ¿imatan ruwasaqku? nispa. 38Hinan Pedroqa paykunata nirqan: –Huchaykichista saqepuspa Diosman kutirikuychis, hinaspa Jesucristoq sutinpi sapankaykichis bautizachikuychis, huchaykichis pampachasqa kananpaq, hinan Santo Espirituq atiy qokuyninta chaskinkichis. 39Chaytaqa Señor Diosmi prometerqan qankunapaq, churiykichispaq, llapa karupi kaqkunapaqpas, lliw waqyasqankunapaqpas, nispa.40Ahinatan Pedroqa anchatapuni paykunata kunaykuspa kallpacharqan: –Kay waqllisqa miray runakunamanta t'aqakuychis, nispa. 41Chaymi simita sonqonkupi chaskikuqkunaqa bautizasqa karqanku, hinan chay p'unchaypi iñiqkunaman yapakurqan kinsa waranqa hina runakuna. 42Paykunaqa apostolkunaq yachachikuyninpin allinta sayaqku, huk sonqollan kawsaqku, t'antata phasmispan mikhuqku, Diosmantapas mañakuqku. 43Apostolkunan askha milagrokunata señalkunata ima ruwarqanku, chaymi llapa runakuna anchata muspharqanku. 44Llapallan iñiqkunaqa huk sonqollan karqanku, tukuy imankupas llapallankupaqmi karqan. 45Hallp'ankutapas kaqninkutapas vendespan llapallankuman rakirqanku, sapankaq necesitasqanman hina. 46Sapa p'unchaymi Dios yupaychana wasipi huk sonqolla huñukurqanku, hinallataq wasi-wasipipas t'antata phasmispa mikhurqanku, q'ochukuspa llamp'u sonqolla kuska mikhurqanku. 47Paykunaqa Diostan hatuncharqanku, tukuy runakunaq allinpaq qhawasqantaq karqanku. Señortaq iglesiaman sapa p'unchay yapasharqan qespichisqa kaqkunata

HECHOS 3

1Pedrowan Juanpiwanmi Dios yupaychana wasiman risharqanku Diosmanta mañakuna las tres horasta.2Dios yupaychana wasimanmi such'u naceq runata runakuna apaqku, hinaspan “Munaycha Punku” nisqapi sapa p'unchay tiyachiqku, Dios yupaychana wasiman haykuqkunamanta limosnata mañakunanpaq.3Such'utaq Pedrota Juantawan Dios yupaychana wasiman haykushaqta rikuspa limosnata mañakurqan.4Chaymi Pedroqa Juanpiwan such'uta qhawaykuspa nirqanku: –Qhawarimuwayku, nispa. 5Hinan such'uqa paykunata qhawarayarqan imallatapas chaskiyta suyakuspa. 6Chaymi Pedroqa nirqan: –Manan qolqeypas qoriypas kanchu, aswanpas imachus kapuwaqniytan qosqayki. Nazaret llaqtayoq Jesucristoq sutinpin kamachiyki: Sayarispa puririy, nispa. 7Chayta nispataq paña makinmanta aysarispa such'uta sayarichirqan, hinan chakinpas moqonpas kaqrato kallpachakurqan. 8Chaymi saltaspa sayarirqospa puririrqan, paykunawantaq Dios yupaychana wasiman haykurqan, purispa, saltaspa, Diosta hatunchaspa ima.9Llapa runakunataq purishaqta, Diosta hatunchashaqta rikuspa 10chay such'uta reqsirqanku Dios yupaychana wasiq “Munaycha Punku” nisqapi limosnata mañakuspa tiyaq kasqanta, chaymi anchata mancharikuspa muspharqanku. 11Salomón portal nisqapin qhaliyachisqa such'uqa Pedrota Juantawan mana kacharispa hap'ipakurqan, chaymi sinchita musphaspa llapan runakuna paykunaman huñurqakamurqanku. 12Paykunata rikuspan Pedroqa nirqan: –Israel runakuna, ¿imaraykun kaymanta sinchita musphashankichis? ¿Imaraykun ñoqaykuta qhawawankiku atiyniykuwanpas otaq Dios sonqo-kayniykuwanpas kay runata puririchiykuman karqan hinata? 13Aswanpas ñawpa taytanchis Abrahampa, Isaacpa, Jacobpa Diosninmi, kamachin Jesusta anchatapuni hatuncharqan, paytan qankunaqa wañuchinapaq hap'ichirqankichis. Pilatoña kacharipuyta munashaqtinpas qankunaqa manan munarqankichischu.14Mana huchayoq chanin Jesusta kacharinanta mañakunaykichistaqa runa wañuchiqta kacharinantan mañakurqankichis. 15Hinaspan qankunaqa kawsay qoqta wañuchirqankichis. Ichaqa Diosmi payta wañusqanmanta kawsarichimpurqan, ñoqaykutaq chay kawsarimpusqanmanta testigokuna kayku. 16Kay runataqa rikunkichis reqsinkichismi riki, paymi Jesuspi iñispa kallpachakun. Chay iñiyninmi kay runata qhaliyarqachipun, imaynan kunan llapaykichis qhalita rikushankichis hina. 17Llaqtamasiykuna, ñoqaqa yachanin qankunapas kamachikuqniykichiskunapas Jesusqa pichus kasqanta mana yachaspa wañuchisqaykichista. 18Chay hina ruwasqaykichiswanmi Diosqa hunt'arqan Cristoq ñak'arinanmanta ñawpaqmantaña llapa profetankunawan willachisqanta. 19Chay hinaqa, huchaykichista saqepuspa Diosman kutirikuychis huchaykichiskuna pichasqa kananpaq, ahinapin Señor Diosqa sumaq kawsaypi samarichisunkichis,20Jesusta kachamuspasuykichis. Paytan Diosqa ñawpaqmantaña akllarqan qankunapaq Cristo kananpaq. 21Chaywanpas payqa hanaq pachapiraqmi qhepamunan, tukuy imaymanata Dios allichanankama. Chaykunatan Diosqa paypa ch'uya profetankunawan unaymantaña willachirqan.22Moisesmi nirqan: “Señor Diosniykichismi wawqeykichiskuna ukhumanta ñoqa hina profetata sayarichipusunkichis, paytan kasunkichis lliw imaymana nisqasuykichista. 23Mayqen runapas chay profetata mana kasuqqa, Diospa llaqtan ukhumantan wikch'usqa kanqa”, nispa. 24Hinallataq Samuelmantapacha qallarispa llapa profetakunapas kay p'unchaykunamanta willakurqanku. 25Qankunaqa profetakunaq wawankunan kankichis Diosmi ñawpa taytanchiskunawan rimanakurqan, chaymi Abrahamta kay hinata nirqan: –“Mirayniykiwanmi llapallan kay pacha ayllukuna saminchasqa kanqaku”, nispa.26Diosqa kamachinta kawsarichispan qankunamanraq ñawpaqta kachamurqasunkichis, sapankata mana allin ruwasqaykichismanta t'aqaspa saminchanasuykichispaq, nispa.

HECHOS 4

1Pedrowan Juanwan runakunaman rimaykushaqtinkun sacerdotekuna, Dios yupaychana wasi guardiakunaq umallin, saduceokunapiwan hamurqanku. 2Paykunaqa sinchitan phiñakurqanku Pedroq Juanpiwan: Jesuspa kawsarimpusqanmanta, lliw wañuqkunapas kawsarimpunanmantawan yachachisqankumanta.3Hinaspan paykunata hap'ispa ch'isiña kaqtin carcelman qhepantin p'unchaykama churarqanku.4Chaywanpas paykunaq willasqanta uyariqkunaqa askhan Jesuspi iñirqanku. Chaymi qharikunalla yupasqa phisqa waranqa hina karqanku. 5Qhepantin p'unchaytaq Jerusalén llaqtapi huñunakurqanku kamachikuqkuna, kurak runakuna, kamachikuy simita yachachiqkunapiwan. 6Hinallataq chaypi kasharqanku: Uma sacerdote Anaspas, Caifaspas, Juanpas, Alejandropas, uma sacerdote ayllumanta wakinkunapiwan. 7Hinaspan Pedrota Juantawan chawpinkupi sayaykachispa tapurqanku: –¿Ima atiywanmi, piqpa sutinpin, qankunaqa kayta ruwashankichis? nispa. 8Chaymi Pedroqa Santo Espirituwan hunt'a kaspa paykunata nirqan: –Llaqta kamachiqkuna, Israelpi kurak runakuna, 9qankunan tapushawankiku huk onqosqa runata allin ruwasqaykumanta imaynamantachus qhaliyachisqaykumantawan. 10Chhaynaqa, qankunapas llapa Israel runakunapas yachaychis, Nazaret llaqtayoq Jesucristoq sutinpin kay runaqa qhaliyarqapun, chaymi qayllaykichispi sayashan. Chay Jesucristotan qankunaqa chakatarqankichis, ichaqa Diosmi payta wañusqanmanta kawsarichimpun.11Diospa Simin Qelqan nin: “Wasita perqashaspaykichis wikch'usqaykichis rumin kunanqa esquina hap'iq rumi kapun”, nispa. (Chay rumiqa Jesucriston). 12Manan hukpiqa qespikuy kanchu, manataqmi kay pachapiqa huk sutipas kanchu runakuna qespichisqa kananchispaq, nispa. 13Chaymi kamachikuqkunaqa Pedrota Juantawan mana manchakuspa rimasqankuta uyarispa, mana estudiaq runakunalla kasqankutawan yachaspa muspharqanku, hinan chayraq repararqanku Jesuspa puriqmasin kasqankuta. 14Qhaliyachisqa runapas paykunawanmi sayasharqan, chaymi manaña imatapas paykuna contra rimarqankuchu. 15Hinaspanmi umalli runakunaq huñunakuyninmanta Pedrota Juantawan hawaman lloqsichispanku paykunalla rimanakurqanku:16–¿Imanasuntaq kay runakunata? Jerusalén llaqta llapallan runakunan yachan kay musphana milagro ruwasqankutaqa, manataqmi chaytaqa negayta atisunmanchu. 17Aswanpas, wakin runakuna amaña yachanankupaq paykunata manchachisunchis: Kunanmantaqa amañan pimanpas Jesuspa sutinpiqa rimankichischu, nispa. 18Hinaspan kamachikuqkunaqa paykunata waqyaykuspa kamachirqanku: –Amañan Jesuspa sutinpiqa rimankichischu, amapunin pimanpas yachachinkichischu, nispa. 19Chaymi Pedroqa Juanpiwan nirqanku: –Qankuna kikiykichis chaninchaychis, ¿Diospaqqa allinchu kanman payta mana kasukuspa qankunata kasukuyniyku?20Rikusqaykuta uyarisqaykuta willaytaqa manapunin upallakuykumanchu, nispa. 21Chay qhaliyachisqamantaqa llapa runan Diosta hatuncharqanku, chaymi kamachikuqkunaqa mana imaynamantapas muchuchiyta atispa, paykunata manchachispalla kacharipurqanku. 22Chay qhaliyachisqa runaqa tawa chunka kurak watayoqñan karqan. 23Kacharisqa kaspankutaq Pedrowan Juanwan iñiq-masinkuqman ripurqanku, hinaspan sacerdote umallikunaq kurak runakunaq paykunaman imaynatachus nimusqankuta willakurqanku. 24Chayta uyarispan paykunaqa huk sonqolla Diosmanta mañakurqanku: –Munaychakuq Señor Diosniyku, qanmi hanaq pachata, kay pachata, lamar-qochata, chaykunapi lliw kaqkunatapas kamarqanki. 25Qanmi Santo Espirituwan ñawpa taytayku kamachiyki Davidta rimachirqanki: “¿Imaraykun hatun suyukunaqa awqa sayarinku? ¿Imaraykun llaqtakunaqa yanqanpaq yuyaychanakunku? 26Kay pacha reykunan Señorpa contranpi sayarinku, Hawisqan Reypa contranpi sayarinku”, nispa. 27Cheqaqtapunin Herodespas Poncio Pilatopas kay llaqtapi huñunakurqanku mana judío runakunawan Israel runakunapiwan mana huchayoq kamachiyki Jesuspa contranpi, paytan akllakurqanki Cristo kananpaq. 28Chaytan paykunaqa ruwarqanku ñawpaqmantaña yuyaykusqaykiman hinapuni hunt'akunanpaq. 29Kunanqa, Señor Diosniyku, qhawariy manchachiwasqankuta, kamachiykikunatapas kallpachawayku mana manchakuspa simiykita willanaykupaq.30Chhaynallataq atiyniykita rikuchiy mana huchayoq kamachiyki Jesuspa sutinpi onqosqakunata qhaliyachispa, señalkunatapas milagrokunatapas ruwaspayki, nispa. 31Mañakuyta tukuqtinkutaq, huñukusqanku cheqasqa kuyurirqan, hinan llapankuman Santo Espirituqa hunt'aykurqan, chaymi mana manchakuspa Diospa siminta willarqanku. 32Llapa iñiqkunan huk sonqolla huk yuyaylla karqanku. Manan pipas “ñoqaqmi” niqchu ima kaqninkunatapas, aswanqa tukuy imankupas llapallankupaqmi karqan. 33Ancha atiywanmi apostolkunaqa Señor Jesuspa kawsarimpusqanta willasharqanku, Diostaq llapallankuta sumaqta qhawarispa samincharqan. 34Manan pipas ima pisichikuqpas paykuna ukhupiqa karqanchu. Llapan kaqniyoqkunan hallp'ankuta wasinkuta vendespa, vendesqanku preciota apaspanku 35apostolkunaman entregarqanku, chaymi sapankaman pisichikuqtin qoqku. 36Leví ayllumantan Chipre islapi naceq José sutiyoq runa karqan, paytan apostolkunaqa Bernabé sutiwan suticharqanku, chay sutin “sonqochaq” ninanta nin. 37Paymi hallp'anta venderqan hinaspan qolqeta apaspa apostolkunaman qorqan.

HECHOS 5

1Huk runan karqan Ananías sutiyoq, warmintaq Safira. Paykunan hallp'ankuta venderqanku, 2hinaspan warminwan rimanakuspa wakin qolqeta qhepachikurqanku, wakin qolqetataq apostolkunaman aparqan llapanpas kanman hinata. 3Chaymi Pedroqa nirqan: –Ananías, ¿imaraykun Satanasqa sonqoykiman hunt'aykun Santo Espirituman llullakunaykipaq? ¿Imaraykun hallp'a vendesqayki wakin qolqetapas qhepachikurqanki? 4Hallp'aqa manaraq vendeshaqtiyki qanpan karqan riki. Vendesqayki qolqepas qanpallataqmi karqan. ¿Imaraykun chay hinata sonqoykipi yuyaykurqanki? Manan runakunamanchu llullakunki, aswanpas Diosmanmi, nispa. 5Chayta uyarispan Ananiasqa kumpakuspa wañurqan. Hinan chayta llapan uyariqkunaqa sinchita mancharikurqanku. 6Waynakunataq Ananiaspa ayanta p'istuykuspa hawaman wanturqanku, hinaspa p'ampamurqanku. 7Yaqa kinsa horamanta hinataq Ananiaspa warmin Safiraqa haykurqan imachus kasqanta mana yachaspa. 8Hinan Pedroqa tapurqan: –Niway, ¿chay chhika qolqemanpunichu hallp'aykichista venderqankichis? nispa. Safirataq nirqan: –Arí, chay chhikamanpunin, nispa. 9Chaymi Pedroqa nirqan: –¿Imaraykun qosaykiwan yachachinakurqankichis Señor Diospa Espiritunta wateqanaykichispaq? Qhawariy, qosaykita p'ampamuq waynakunaqa punkupiñan kashanku, qantapas hawamanmi wantusunkiku, nispa.10Chayta uyarispa hinan Safiraqa Pedroq ñawpaqenpi kumpakuspa wañurqan. Waynakunataq haykuspa wañusqataña tarispa hawaman wanturqanku, hinaspan qosanpa ladonman p'ampamurqanku.11Chaymi llapa iglesiapas uyariqkunapas chayta yachaspanku sinchitapuni mancharikurqanku. 12Llapa iñiqkunan huk sonqolla huñukuqku Dios yupaychana wasiq Salomón nisqa portalninpi. Apostolkunan musphana askha milagrokunata runakuna ukhupi ruwarqanku. 13Mana iñiqkunaqa manan mayqenpas iñiqkunawan huñukuyta munarqankuchu, hinaña llaqta runakuna allinpaq iñiqkunata qhawashaqtinkupas.14Chaywanpas askha runakunan qharipas warmipas Señor Jesuspi iñispa, iñiqkunaman yapakusharqanku.15Chay hinapin onqosqakunata calleman horqomuspa puñunakunapi wantunakunapi churarqanku, Pedro hamuqtin llanthullanpas wakinman llanthuykuspa qhaliyachinanpaq. 16Jerusalén qaylla llaqtakunamantapas askha runakunan Jerusalén llaqtaman huñukamurqanku, onqosqakunata, mana allin espirituq ñak'arichisqankunatawan apamuspa, hinan llapanku qhaliyachisqa karqanku. 17Uma sacerdotepas llapan runankunapas saduceo t'aqan karqanku. Paykunan sinchita envidiakuspa18apostolkunata hap'ispa llaqta carcelman apaykurqanku. 19Ichaqa Señor Diospa angelninmi cárcel punkukunata tuta kichaspa, hawaman paykunata horqomuspa nirqan: 20–Riychis, hinaspa Dios yupaychana wasi patioman haykuspa kay mosoq kawsaymanta llapallanta runakunaman willamuychis, nispa. 21Chayta uyarispankun, tutallamanta Dios yupaychana wasi patioman haykuspa yachachirqanku. Chaykamataq uma sacerdoteqa runankunapiwan rispa Israel suyupi llapa kurak runakunata uma runakunaq huñunakuyninman waqyamurqanku. Hinaspan carcelman kacharqanku apostolkunata apamunankupaq. 22Dios yupaychana wasi guardiakunataq ichaqa carcelman chayaspa paykunata mana tarimurqankuchu, hinaspan kutimuspanku willarqanku: 23–Carceltaqa allin wisq'asqatan tarimuyku, guardiakunatapas punkukunapi kashaqta, kicharispaykun ichaqa mana pitapas ukhupi tarimuykuchu, nispa. 24Chay simikunata uyarispankun uma sacerdote, Dios yupaychana wasi guardiakunaq umallin, sacerdote umallikunapiwan iskayrayarqanku: Kayqa imaynaraqchá kanqa, nispanku.25Chayllamanmi huk runa hamuspan paykunaman willarqan: –¡Carcelman churamusqaykichis qharikunaqa Dios yupaychana wasi patiopiñan runakunata yachachishanku! nispa. 26Hinaqtinmi Dios yupaychana wasi guardiakunaq umallinqa guardiakunapiwan rispa, apostolkunata apamurqanku, ichaqa manan imanarqankupaschu runakunaq ch'aqenanta manchakuspanku. 27Apostolkunata apamuspataq umalli runakunaq huñunakuynin chawpipi sayaykachirqanku, hinan uma sacerdoteqa paykunata nirqan: 28–Ñoqaykuqa chunkay-chunkatan kamachirqaykiku ama Jesuspa sutinpi yachachinaykichispaq. Kunantaq Jerusalén llaqtaman yachachikuyniykichiswan hunt'aykachishankichis, chay runaq wañusqantapas ñoqaykuman wikch'uykuyta munankichis, nispa. 29Hinan Pedroqa wakin apostolkunapiwan nirqanku: –Diostan ñawpaqtaqa kasunayku, manan runakunatachu. 30Qankunan Jesusta chakataspa wañuchirqankichis, paytan ñawpa taytanchiskunaq Diosninqa kawsarichimpurqan.31Hinaspan Diosqa hatunchaspa paña ladonman churarqan Qollana kananpaq, Qespichiq kananpaq, Israel runakunata Diosman kutirichispa huchankunata pampachananpaqwan. 32Ñoqaykun Santo Espiritupiwan kaykunamanta testigokuna kayku. Diosmi kasukuqninkunaman Santo Espirituta qon, nispa.33Chay umalli runakunataq chayta uyarispa k'utupakurqanku, hinaspan paykunata wañuchinankupaq rimanakurqanku. 34Ichaqa huñunakuypi kashaq Gamaliel sutiyoq fariseon sayarispa kamachirqan ratochalla apostolkunata hawaman horqonankupaq. Payqa Diospa kamachikuy siminta yachachiq runan karqan, tukuy runakunaqpas respetasqanmi karqan.35Chay Gamalielmi paykunata nirqan: –Israel qharikuna, qankunaqa cuidakuychis kay runakunata imapas ruwanaykichismantaqa. 36Yuyariychis, qayna watakunapin Teudas hatarispa umalli churakurqan. Paytan tawa pachak hina runakuna qatikurqanku. Teudasta wañuchiqtinkutaq llapan qatikuqkunaqa ch'eqechisqa kaspa ch'usaqyapurqanku. 37Chay qhepatan Galilea runa Judasñataq runa yupay p'unchaykunapi hatarirqan, hinaspan askha runakunata huñurqan. Paytapas wañuchirqankun, hinan llapa qatikuqninkuna ch'eqechisqa karqanku. 38Chaymi niykichis: Kay runakunataqa ama imanaspalla kacharipuychis. Kay yuyaykusqankupas kay ruwasqankupas runakunallamanta kashan chayqa, ch'inyapullanqan, 39Diosmanta kaqtinmi ichaqa mana ch'inyachiyta atiwaqchischu. Paqtataq Dioswan churanakushawaqchis, nispa. 40Hinan paypa nisqanta hap'ikurqanku. Apostolkunata waqyamuspataq suq'aykurqanku, hinaspan Jesuspa sutinpiqa amaña rimanankupaq kamachispa kacharipurqanku.41Apostolkunataq chay huñunakuymanta kusisqa ripurqanku, Jesuspa sutinrayku p'enqayta muchunankupaq akllasqa kasqankurayku. 42Hinaspan Dios yupaychana wasipipas iñiqkunaq wasinkunapipas sapa p'unchay yachachishallaqkupuni Jesusqa Cristo kasqanmanta allin willakuykunata willashallaqkupuni.

HECHOS 6

1Chay p'unchaykunapin Jesuspi iñiqkunaqa askhayarqanku. Griego rimaq judío runakunan hebreo rimaq judío runakuna contra rimarqanku viudankuman sapa p'unchay yanapay rakiypi mana allintachu qosqankumanta. 2Hinaqtinmi chunka iskayniyoq apostolkunaqa lliw iñiqkunata huñuykuspa nirqanku: –Ñoqaykupaqqa manan chaninchu Diospa simin yachachiyta saqespa yanapay rakiypi llank'anaykuqa.3Wawqe-panaykuna, qankuna ukhumanta qanchis qharikunata akllaychis, Santo Espirituwan hunt'a kaqkunata, yachayniyoqta, allin kawsaqta, hinaspa paykunata kay ruwaypi churananchispaq. 4Ahinapin ñoqaykuqa Diosmanta mañakuspallaña simintapas willaspallaña kasaqku, nispa. 5Llapankutaq chay nisqata allinpaq hap'irqanku, hinaspan Estebanta akllarqanku. Paymi allin iñiyniyoq Santo Espirituwan hunt'a karqan. Akllallarqankutaq: Felipeta, Procorota, Nicanorta, Timonta, Parmenasta, Antioquía llaqtamanta judío t'aqaman t'ikrakuq Nicolastawan.6Paykunatan apostolkunaq qayllanman sayaykachirqanku, apostolkunataq Diosmanta mañakuspa paykuna pataman makinkuta churaykurqanku. 7Ahinapin Diospa siminmanta willakuyqa hinantinman chayaq, Jesuspi iñiqkunapas Jerusalén llaqtapi aswan-aswanta askhayarqan. Sacerdotekunapas askhan Jesuspi iñirqanku.8Estebantaqa Diosmi saminchaykurqan atiyninwanpas hunt'aykurqan, chaymi payqa musphana milagrokunata runakuna ukhupi ruwarqan. 9Jerusalén llaqtapin karqan “Kacharisqakunaq” nisqa sinagogan, chaypin huñukuqku Cirene llaqtamanta, Alejandría llaqtamanta, Cilicia provinciamanta, Asia provinciamantawan judío runakuna. Paykunan Esteban contra hatarispa churanakurqanku. 10Ichaqa manan atipayta atirqankuchu allin yachaywan Santo Espirituq yanapayninwan Estebanpa rimasqanta. 11Chaymi hukkunaman pagarqanku: Moisespa contranpi, Diospa contrapiwan mana allin simikuna rimaqtan uyariyku, nispa llullakunankupaq. 12Chay hinatan llaqta runakunata, kurak umalli runakunata, kamachikuy simita yachachiqkunatawan ch'aqwanankupaq tanqarqanku. Estebanman phawaykuspataq hap'irqospa umalli runakunaq huñunakuyninman aysarqanku. 13Chaypin llulla testigokunaqa nirqanku: –Kay runan Dios yupaychana ch'uya wasi contrata, kamachikuy simi contratawan millaykunata rimashallanpuni.14Uyariykun: Chay Nazaret llaqtayoq Jesusmi Dios yupaychana wasita thuninqa, Moisespa qowasqanchis yachasqa ruwaykunatapas hukman t'ikranqa, niqta nispa. 15Hinaqtinmi umalli runakunaq huñunakuyninpi llapa tiyashaqkunaqa Estebanta allinta qhawaykuspa uyanta angelpa uyanta hina rikurqanku.

HECHOS 7

1Uma sacerdoten Estebanta tapurqan: –¿Hinatapunichu rimarqanki? nispa. 2Hinan Estebanqa nirqan: –Wawqeykuna, taytakuna, uyariykuwaychis: Atiyniyoq Diosmi ñawpa taytanchis Abrahamman rikhurirqan, Mesopotamia suyupi kashaqtin, manaraq Harán llaqtapi tiyashaqtin. 3Hinaspan payta nirqan: “Ripuy hallp'aykimanta aylluykimantawan rikuchisqayki chay hallp'aman”, nispa. 4Chaymi Caldea runakunaq suyunmanta lloqsispa Haranpi tiyarqan, chaymantataq taytan wañukapuqtin, kay tiyashasqanchis hallp'aman Dios pusamurqan. 5Kaypiqa manan Diosqa chakin saruykunallanpaqpas herenciata qorqanchu, chaywanpas payqa Abrahammanmi prometerqan kay hallp'ata qonanpaq qhepa mirayninpa kapunanpaqwan. Chaytan Diosqa prometesqa Abrahaman manaraq wawayoq kashaqtin. 6Hinaspan Diosqa Abrahamta nirqan: “Mirayniykin wak suyupi forastero tiyamunqaku, chaypin tawa pachak watata kamachi kaspa ñak'arinqaku”, nispa. 7Diosqa payta nillarqantaqmi: “Ñoqan mirayniykita kamachipaq hap'iq runakunata muchuchisaq. Chay qhepata, chay suyumanta lloqsimuspankutaq kay hallp'api yupaychawanqaku”, nispa. 8Hinaspan Diosqa qhari-kaynin qaracha kuchuqayta kamachirqan Abrahamwan rimanakusqanku señal kananpaq. Chaymi Abrahamqa Isaac churin naceqtin pusaq p'unchaymanta qhari-kaynin qarachata señalarqan. Isaacpas Jacob churinta señalarqan, Jacobpas chunka iskayniyoq churinkunata señalarqan. Paykunan ñawpa taytanchiskuna karqan. 9Jacobpa churinkunataq envidiakuspa wawqenku Joseta venderqanku Egipto suyuman apanankupaq. Diosmi ichaqa Josewan kasharqan, 10tukuy llakikuyninmantataq horqorqan. Hinaspan payman yachayta qospa Egipto rey Faraonwan sumaqta qhawarichirqan. Chaymi rey Faraonqa kamachikunan wasipipas Egipto suyupipas kamachikuq kananpaq payta churarqan. 11Egipto suyuntinpin Canaán suyuntinpin yarqaypas manchay llakikuypas karqan, chaymi ñawpa taytanchiskunaqa mikhunata mana tarirqankuchu. 12Hinan Jacobqa Egiptopi trigo kasqanta yachaspa, ñawpaq kutita chay ñawpa taytanchiskunata kacharqan. 13Iskaykaq kutipitaq Joseqa wawqenkunaman reqsichikurqan. Hinan Josepa ayllunta rey Faraonqa reqsirqan. 14Chaymi Joseqa kamachirqan taytan Jacobta lliw aylluntawan pusamunankupaq, qanchis chunka phisqayoq runakunata. 15Hinan Jacobqa Egiptoman uraykurqan, chaypitaq wañukapurqan, kaqllataq ñawpa taytanchiskunapas wañukapurqanku. 16Ayankunatan Shehem llaqtaman aparqanku, hinaspan Hamorpa churinkunamanta Abrahampa rantikusqan aya p'ampanaman churaykurqanku. 17Abrahamman Diospa juraspa prometesqan tiempo sispaykamusqanman hinan, Israel runakunaqa Egiptopi miraspa askhayarqanku, 18chaypachan Joseta mana reqsiq wak rey Egiptopi kamachikuyta qallarirqan.19Chay reymi ñawpa taytanchiskunata q'otuspa khuyayta ñak'arichirqan, ñuñuq wawankutapas wikch'uchirqan wañunankupaq. 20Chay kikin tiempopin Moisesqa nacerqan, paymi Diospaq ancha sumaq karqan, tayta-mamantaq wasinkupi kinsa killata uywarqanku. 21Wikch'usqa kaqtintaq rey Faraonpa ususinqa apakuspa wawanta hina uywakurqan.22Chaymi Moisesmanqa Egipto runakunaq tukuy yachayninta yachachirqanku. Hinan kusa rimaq allin ruwaq karqan. 23Tawa chunka watayoq kashaspataq, Israel llaqta-masinkunata watukuyta yuyaykurqan.24Hinan huknin llaqtamasinta Egipto runa maqashaqta rikuspa, Israel runata amacharqan, hinaspan maqasqa runamanta sayakuspa chay Egipto runata wañurqochirqan. 25Moisesqa yuyarqanmi wawqenkunaq entiendenanpaq, paywan Israel runakunata Diospa qespichinanta. Paykunataq ichaqa mana chayta entiendesqakuchu. 26Qhepantin p'unchaytaq Moisesqa Israel iskay runakuna maqanakushaqman asuykuspa allipunachiyta munarqan: Qharimasikuna, qankunaqa wawqentinmi kankichis, ¿imanaqtinmi maqanakushankichis? nispa.27Llaqtamasinta maqaqtaq ichaqa Moisesta tanqarparirqan: ¿Pitaq qanta churarqasunki kamachiwanaykikupaq juzgawanaykikupaqpas?28¿Qayna p'unchay Egipto runata wañuchisqaykita hinachu wañuchiwayta munanki? nispa. 29Chayta uyarispan Moisesqa ayqekuspa Madián suyuman ripurqan, chaypin forastero tiyamurqan, iskay churintaq chaypi nacerqan. 30Tawa chunka wataña kaqtintaq Sinaí orqo qaylla ch'inneqpi huk t'ankar khiska nina rawraypi huk angelqa Moisesman rikhurirqan.31Chaymi payqa chay rikhuriyta rikuspa muspharqan. Chayta qhawananpaq asuykuspataq Señor Diospa kunkanta uyarirqan: 32Ñoqan kani ñawpa taytaykichiskunaq Diosnin, Abrahampa Diosnin, Isaacpa Diosnin, Jacobpa Diosnin, nispa niqta. Hinan Moisesqa manchakuspa khatatatarqan, manan qhawariyllatapas atirqanchu. 33Chaymi Señor Diosqa nirqan: –Usut'aykita ch'utikuy, sarusqayki cheqasqa ch'uyan. 34Egipto suyupi kaq llaqtaypa ñak'arichisqa kasqantaqa allintapunin yachani, sonqo nanay waqasqankutapas uyarinin, chaymi paykunata qespichinaypaq uraykamuni. Kunanqa hamuy, Egipto suyumanmi kachasqayki, nispa. 35Chay Moisestan runakunaqa mana munaspa nisqaku: ¿Pitaq qanta churarqasunki kamachiwanaykikupaqpas juzgawanaykikupaqpas? nispa. Paytan Diosqa t'ankar khiskapi rikhuriq angelwan kamachirqan paykunaq kamachiqninku kacharichiqninku kananpaq. 36Paymi Israel runakunata Egipto suyumanta horqomurqan, chay suyupipas, Puka Qochapipas, ch'inneqpipas musphana milagrokunata tawa chunka watantin ruwaspa. 37Chay Moisesmi Israel runakunata nirqan: “Diosmi qankuna ukhullamantataq ñoqa hina profetata rikhurichinqa”, nispa. 38Chay Moisesmi ch'inneqpi huñunakuypi ñawpa taytanchiskunawan karqan, hinallataq Sinaí orqopi rimapayaqnin angelwanpas karqan. Paymi kawsaq simikunatapas chaskirqan qowananchispaq.39Paytan ñawpa taytanchiskunaqa mana kasuyta munarqankuchu, aswanmi payta qhawarparirqanku, sonqonkupipas Egiptomanmi kutipuyta munarqanku, chaymi Aaronta nirqanku: 40“Ñawpaqeykuta rinanpaq dioskunata ruwapuwayku. Egipto suyumanta horqomuwaqniyku Moisesmantaqa manan yachaykuchu imachus sucedesqanta”, nispa. 41Chay p'unchaykunapin waka uñaman rikch'akuq idolota ruwarqanku, hinaspan chayman sacrificiota haywaspanku, makinkuq ruwasqanwan q'ochukurqanku.42Chay hawan Diosqa paykunamanta t'aqakurqan, hinaspan cielopi ch'askakunata yupaychanankupaq saqerparirqan. Profetakunaq qelqasqan qelqapin nin: “Israelpa mirayninkuna, ¿ñoqamanchu sacrificiokunatapas ofrendakunatapas tawa chunka watantin ch'inneqpi haywawarqankichis? ¡Manan!43Aswanmi Moloc nisqa diospa karpanta aparqankichis, Refán nisqa diosniykichispa ch'askanta aparqankichis, chaykunaq rikch'aynintan yupaychanaykichispaq ruwakurqankichis. Chaymi qankunata Babiloniaq aswan haqayninkamaraq apachisqaykichis”, nispa. 44Ch'inneqpi ñawpa taytanchiskuna kashaqtinkun, Dioswan Tupana Karpapas chaypi karqan, chay karpatan Moisesqa Diospa rikuchisqanman hinapuni ruwachirqan. 45Chay karpatan ñawpa taytanchiskunaqa taytankumanta chaskirqanku. Hinaspan Josuepa kamachisqan kaspa kay suyuman karpata apaykamurqanku. Kaypi tiyaq runakunatan Diosqa qayllankumanta qarqorqan, hinan paykunaqa kay suyuta hap'ikapurqanku. Ahinapin karpaqa chaypi kasharqan rey Davidpa tiemponkama.46Davidmi Diospa saminchasqan kaspa, Jacobpa Diosninpaq yupaychana wasita ruwananpaq mañakurqan. 47Salomonmi ichaqa Dios yupaychana wasita sayarichipurqan. 48Chaywanpas Ancha Hatun Diosqa manan runaq ruwasqan wasikunapichu tiyan. Profetan nirqan: 49“Hanaq pachan kamachikuy tiyanayqa, hallp'a pachataq chakiypa samananqa. ¿Imayna wasitan sayarichipuwankichis? ¿Mayneqpitaq samaykuyman? 50Tukuy chaykunataqa ñoqan ruwarqani”, nispa. 51Rumi sonqo runakuna, qankunaqa Diosta mana kasukuq mana uyarikuq runakunan kankichis. Qankunaqa ñawpa taytaykichiskuna hinan Santo Espirituman k'ulluchakushallankichispuni. 52Ñawpa taytaykichiskunaqa llapa profetakunatan qatiykacharqanku. Chanin Runa Jesuspa hamunanmanta willakuqkunatapas wañuchirqankun. Kunantaq qankunaqa payta hap'ichispa wañuchirqankichis. 53Qankunamanmi Diosqa angelninkunawan kamachikuy simita qorqasunkichis, ichaqa manan chayta kasurqankichischu, nispa.54Umalli runakunataq chaykunata uyarispa k'araktapuni phiñakuspa, Esteban contra k'utupakurqanku. 55Estebantaq ichaqa Santo Espirituwan hunt'a kaspa, hanaq pachata qhawarispa Diospa lliphlli-kayninta rikurqan, Jesustapas Diospa paña ladonpi sayashaqta rikurqan. 56Hinaspan nirqan: –¡Qhawariychis! Hanaq pachatan kicharayashaqta rikushani, Jesucristotataq Diospa paña ladonpi sayashaqta, nispa. 57Hinaqtinmi paykunaqa sinchita qaparispa, ninrinkuta wisq'akuspanku, huk-nisqalla Estebanman phawaykurqanku. 58Llaqta hawaman aysaspankutaq Estebanta rumiwan ch'aqerqanku. Huchachaq testigokunataq Saulo sutiyoq waynaq ñawpaqenman p'achankuta saqeykurqanku ch'aqemunankukama.59Ch'aqeshaqtinkutaq Estebanqa mañakurqan: –Señor Jesuslláy, espirituyta chaskiykuway, nispa.60Hinaspan qonqoriykukuspa kunkayoqta waqyakurqan: –¡Señornilláy, kay huchankumantaqa ama paykunata huchachaychu! nispa. Chayta nispataq wañukapurqan.

HECHOS 8

1Sauloqa Estebanta wañuchisqankutan allinpaq hap'irqan. Chay p'unchaymantapachan Jerusalén llaqtapi iglesiata sinchita qatiykachayta qallarirqanku. Chaymi llapanku Judea provinciantinman Samaria provinciantinman ch'eqechisqa karqanku, apostolkunallan kaqpi qhepakurqanku. 2Estebantataq Dios sonqo qharikuna wantuspa p'ampapurqanku, hinaspan paymanta mayta waqarqanku. 3Saulotaq iglesiata ch'inyachinanpaq, wasin-wasinta haykuspa, qharikunatapas warmikunatapas aysaspa carcelman churachirqan. 4Jerusalén llaqtamanta ch'eqechisqa iñiqkunan ichaqa hinantinta purirqanku Jesucristomanta allin willakuykunata willaspa. 5Felipetaq Samariapi huk llaqtaman uraykuspa paykunaman Cristomanta willarqan. 6Hinan runakunaqa Felipeta uyarispanku musphana milagrokuna ruwasqanta rikuspanku makilla tukuy sonqo uyarirqanku. 7Askha runakunata ñak'arichiq mana allin espiritukunan, paykunamanta sinchita qaparispa lloqsirqanku. Askha such'ukunapas wist'ukunapas qhaliyachisqan karqanku. 8Hinan chay llaqtapi anchata q'ochukurqanku. 9Chay llaqtapin huk qhari Simón sutiyoq karqan. Paymi ñawpamantaña layqa karqan. Layqakuyninkunawanmi Samaria llaqta runakunata musphachirqan: –Ñoqaqa atiyniyoq runan kani, nispa. 10Paytan llapa runa huch'uypas hatunpas maki uyariqku: –Kaymá Diospa hatun atiyninqa, nispanku. 11Makillan paytaqa uyariqku, unaytaña layqakuyninkunawan paykunata musphachisqanrayku.12Ichaqa Diospa qhapaqsuyunmanta allin willakuykunata Jesucristoq sutinmantawan Felipe willaqtinmi, runakunaqa iñispanku qharikunapas warmikunapas bautizachikurqanku. 13Kikin Simonpas iñillarqantaqmi, bautizachikuspataq Felipewan kuska kasharqan. Ancha musphana milagrokunatawan ruwasqanta rikuspataq Simonqa muspharqan.14Jerusalén llaqtapi kaq apostolkunan Samaria runakunaq Diospa siminta chaskisqanta uyarispanku, paykunaman Pedrota Juantawan kacharqanku.15Paykunan Samariaman chayaspa, iñiqkunapaq Diosmanta mañapurqanku Santo Espirituta chaskinankupaq. 16Manaraqmi mayqenninkumanpas Santo Espirituqa uraykamusqachu, Señor Jesuspa sutillanpiraqmi bautizasqa kasqaku. 17Chaymi Pedrowan Juanwan makinkuta paykuna pataman churaqtinku, Santo Espirituta chaskirqanku.18Simontaq apostolkunaq makinku churasqanwan Santo Espirituta chaskiqta rikuspa, paykunaman qolqeta haywarqan: 19–Ñoqamanpas kay atiyta qoykuwaychis, pimanpas makiyta churaykuqtiy Santo Espirituta chaskinanpaq, nispa. 20Hinaqtinmi Pedroqa payta nirqan: –¡Qolqeykiqa supay wasimanmi q'epiykusunki, Diospa atiy qokuyninta qolqewan rantiyta yuyasqaykirayku! 21Kay atiyqa manan qanpaqchu, manan tupasunkipaschu, Diospa qayllanpi sonqoyki mana chanin kasqanrayku. 22Kay mana allin yuyaykusqaykimanta Diosman kutirikuy, hinaspa Diosta rogakuy, ichapas sonqoykipi mana chanin yuyaykusqayki pampachasqa kanman. 23Rikushaykin envidiosollaña kaspa huchaq watasqan kasqaykita, nispa. 24Chaymi Simonqa nirqan: –Qankuna Señormanta mañaykapuwaychis, nisqaykichiskuna ama imapas chayamuwananpaq, nispa. 25Pedrowan Juanwanmi Jesucristomanta willakuspankuña, Diospa simintapas yachachispankuña, Samaria runakunaq askha huch'uy llaqtankunapipas Jesucristomanta allin willakuykunata willaspanku Jerusalén llaqtaman kutipurqanku. 26Señor Diospa angelninmi Felipeta nirqan: –Sayarispayki uray ladoman riy, Jerusalén llaqtamanta Gaza llaqtaman uraykuna ch'inneq ñanninta, nispa. 27Chaymi Felipeqa rirqan. Rishaspataq Etiopía suyupi kamachikuq eunuco qhariwan tuparqan. Paymi karqan Etiopía suyupi reina Candaceq tesoreron umalli runa. 28Paymi Jerusalén llaqtaman yupaychaq risqanmanta carretanpi tiyaykuspa kutipusharqan profeta Isaiaspa qelqasqanta leespa. 29Santo Espiritun Felipeta nirqan: –Chay carretaman qayllaykuy, nispa. 30Hinan Felipeqa qayllaykuspa profeta Isaiaspa qelqan leesqanta uyarirqan, chaymi nirqan: –¿Entiendenkichu leesqaykita? nispa. 31Paytaq nirqan: –¿Imaynatan entiendeyman mana pipas yachachishawaqtin? nispa. Hinaspan Felipeta valekurqan carretaman wichaspa paywan kuska tiyaykunanpaq. 32Diospa Simin Qelqa leesqan cheqasmi kay hinata nirqan: “Wañuchinapaqmi oveja hina apasqa karqan, millman rutuqninpa qayllanpi upallakuq Cordero hinan paypas mana rimarirqanchu.33Huch'uyyaykukuqtinpas, manan chaninchayta ruwapurqankuchu, paytaqa kay pachapi wañuchirqankun, mirayninmantaqa ¿pitaq willakunman?” nispa. 34Chaymi kamachikuq eunuco runaqa Felipeta nirqan: –Ama hinachu kay, willaykuway, ¿pimantan profetaqa kayta nin? ¿Pay kikinmantachu? Icha, ¿hukmantachu? nispa. 35Hinaqtinmi Felipeqa chay qelqamantapacha qallarispa Jesusmanta allin willakuykunata payman willarqan. 36Ñanta rishaspataq unuq kasqanman chayarqanku, hinan kamachikuq eunuco runaqa nirqan: –Kaypin unu kashan, ¿manachu bautizasqa kayta atiyman? nispa. [ 37Chaymi Felipeqa nirqan: –Tukuy sonqochus Jesuspi iñinki chayqa atinkin, nispa. Hinan nirqan: –Arí, iñinin Jesucristoqa Diospa Churin kasqanta, nispa.]38Kamachikuq eunuco runataq carretanta sayachinanpaq kamachirqan, hinaspa iskayninku unuman uraykurqanku, chaypin Felipeqa payta bautizarqan. 39Unumanta lloqsimuqtinku hinataq, Señor Diospa Espiritunqa Felipeta aparikapurqan, chaymi kamachikuq eunuco runaqa manaña payta rikurqanchu, chaywanpas ancha kusisqan ripurqan.40Felipetaq ichaqa Azoto llaqtapi rikhurirqan, hinaspan llapan llaqtakunapi Jesucristomanta allin willakuykunata willaspa purirqan Cesarea llaqtaman chayanankama.

HECHOS 9

1Chaykamataqmi Sauloqa Señor Jesuspi iñiqkunata wañuchinanpaq amenazarqan, hinaspan uma sacerdoteman qayllaykuspa 2ordenkunata mañakurqan Damasco llaqtapi judío runakunaq sinagogankunapaq, Jesucristopi iñiqkunata pillatapas tarispaqa qharikunatapas warmikunatapas, watasqata Jerusalén llaqtaman apamunanpaq. 3Ñanta rishaspa Damasco llaqtaman qayllaykushaqtintaqmi hanaq pachamanta k'anchay qonqaylla Sauloman lliphllikiykurqan. 4Hinan pampaman wikch'ukuspa huk kunkata uyarirqan: –¡Saulo! ¡Saulo! ¿Imanaqtinmi qatiykachawanki? niqta. 5Chaymi Sauloqa nirqan: –Señor, ¿pitaq kanki? nispa. Hinan chay kunkaqa nimurqan: –Ñoqaqa qatiykachasqayki Jesusmi kani.6Sayariy, hinaspa llaqtaman haykuy, chaypin ima ruwanaykitapas nisunkiku, nispa. 7Chaykamataq Sauloq puriqmasin runakunaqa mana pitapas rikurqankuchu, aswanpas kunkallatan uyarirqanku, chaymi mancharisqa uparaq sayarqanku.8Chaymantan Sauloqa pampamanta sayarirqan, qhawarispataq ñawsa kapushasqa. Chaymi makinmanta aysaspanku Damasco llaqtaman pusaykurqanku, 9chaypin kinsa p'unchay karqan mana rikuspa, mana mikhuspa, mana ukyaspa. 10Damasco llaqtapin Ananías sutiyoq iñiq runa tiyarqan, paytan Señorqa rikhuriypi nirqan: –¡Ananías! nispa. Chaymi payqa nirqan: –Kaypin kashani, Señorníy, nispa.11Señortaq payta nirqan: –Sayariy, hinaspa “Cheqan” nisqa calleta rispa Judaspa wasinpi Tarso llaqtayoq Saulo runata maskhamuy, payqa ñoqamanta mañakuspan 12rikhuriypi rikushasunki paypa kasqanman haykushaqta, hinaspa ñawin qhawarinanpaq makiykita pay pataman churaykushaqta, nispa. 13Chaymi Ananiasqa nirqan: –Señorníy, chay runamantaqa askhañan willawanku, Jerusalén llaqtapi qanpi iñiqkunata imaymana mana allinkunata ruwasqanta. 14Kay llaqtamanpas sacerdote umallikunaq kamachisqallantaqmi hamun, llapan qanpi iñiqkunata presota apananpaq, nispa. 15Señortaq payta nirqan: –Rillay, payqa serviwananpaq akllakusqaymi, chaymi ñoqamanta willanqa wak suyu runakunaman, reykunaman, Israel runakunamanpas.16Ñoqan paytaqa yachachisaq ñoqarayku imaymanata ñak'arinanta, nispa. 17Chaymi Ananiasqa rirqan, Sauloq kasqan wasiman haykuspataq payman makinta churaykuspa nirqan: –Wawqéy Saulo, hamusqayki ñanpi rikhurisuqniyki Señor Jesusmi kachamuwan qanta qhawarichinaypaq, chay hinallataq Santo Espirituwan hunt'a kanaykipaq, nispa. 18Kaq ratotaq ñawinmanta challwa sarpha hina t'akakuqtin rikurqan, hinan sayarispa bautizachikurqan.19Mikhuspataq kallpachakurqan. Hinaspan chay p'unchaykunata qhepakurqan Damasco llaqtapi tiyaq iñiqkunawan. 20Sinagogakunapitaq Jesusmanta willarqanpacha: Jesusqa Diospa Churinmi, nispa.21Chaymi llapa uyariqninkunaqa musphaspa nirqanku: ¿Manachu kay runaqa Jerusalén llaqtapi Jesusta yupaychaqkunata muchuchiq? ¿Manachu sacerdote umallikunaman watasqata apananpaq kaymanpas hamusharqan payqa? nispa. 22Saulotaq ichaqa aswan-aswan kallpawan willaspa Jesuspuni Cristoqa kasqanta sut'incharqan, chay hinapin Damasco llaqtapi tiyaq judío runakunata upallachirqan. 23Askha p'unchaykunamantataq judío runakunaqa paykunapura rimanakurqanku Saulota wañuchinankupaq.24Hinaspan judío runakunaqa tuta-p'unchay llaqta punkukunata qhawaqku payta wañuchinankupaq, ichaqa chay yuyaykusqankutan Sauloqa yacharqorqan.25Hinaqtinmi iñiqkunaqa tutalla hatun canastapi warkuykuspa llaqta muyuriq perqa t'oqonta uraykachirqanku. 26Jerusalén llaqtaman chayaspanmi Sauloqa iñiqkunawan huñukuyta munarqan, ichaqa llapankun payta manchakurqanku, Jesucristopi iñisqanta mana creespanku. 27Chaymi Bernabeqa Saulota pusarqan apostolkunaman reqsichinanpaq, hinaspan paykunaman Saulomanta willarqan imaynatachus payqa Señor Jesusta ñanpi rikusqanta, imaynatachus Señor Jesuspa rimaykusqanta, Damasco llaqtapipas Jesusmanta mana manchakuspa rimasqantawan. 28Chaymi Sauloqa paykunawan qhepakurqan, hinaspan Jerusalén llaqtantinpi purispa Señor Jesusmanta mana manchakuspa willarqan.29Griego rimaq judío runakunawanpas rimaspa churanakurqan, paykunataq ichaqa Saulota wañuchiytapuni munarqanku. 30Iñiqkunataq chayta yachaspa, Cesarea llaqtakama payta pusarqanku, chaymantataq Tarso llaqtaman kachapurqanku.31Chaymi llapa iglesiakunaqa samarirqanku qatiykachasqa kaymanta tukuy Judea provinciantinpi, Galilea provinciantinpi, Samaria provinciantinpi ima. Santo Espirituq kallpachasqan kaspataq iñiyninkupi wiñaspa askhayarqanku, ahinapin Señor Diosta manchakuspanku kawsarqanku. 32Pedroqa hinantinta purishaspan Lida llaqtapi tiyaq iñiqkunaman watukuq rirqan. 33Chaypin tarirqan Eneas sutiyoq runata, paymi pusaq wataña puñunapi kasharqan such'uyaspa.34Hinan Pedroqa payta nirqan: –Eneas, Jesucriston qhaliyachisunki, hatariy, hinaspa puñunaykita hoqariy, nispa. Chaymi Eneasqa sayarirqanpacha. 35Lida llaqtapi Sarón nisqa pampapi llapa tiyaqkunan Eneasta rikuspa Señor Jesuspi iñirqanku. 36Tabita sutiyoq yachachisqa warmin Jope llaqtapi tiyarqan, chay sutiqa griego rimaypi Dorcas ninantan nin. Chay warmin ancha allinkunata ruwaq, wakchakunatapas yanapaq.37Chay p'unchaykunan Dorcasqa onqoykuspa wañukapurqan. Hinan ayanta maqchispa altos wasiman chutaykurqanku. 38Jope llaqtamanta Lida llaqtamanqa qayllallan karqan. Chaymi iñiqkunaqa Pedroq Lida llaqtapi kashasqanta uyarispanku iskay runata payman kacharqanku: –Usqhaylla hamuriwayku, nispa valekamunankupaq. 39Hinan Pedroqa paykunawan rirqan, chayaqtintaq altos wasiman pusarqanku, chaypin llapa viudakunaqa waqaspa payman qayllaykurqanku, kawsashasparaq camisakunata p'achakunata Dorcaspa ruwasqanta qhawachispanku. 40Hinaqtinmi Pedroqa llapankuta hawaman lloqsichirqan, qonqoriykukuspataq Diosmanta mañakurqan. Ayaman kutirispataq nirqan: –Tabita, hatariy, nispa. Hinan payqa qhawarirqan, Pedrota rikuspataq tiyarirqan. 41Chaymi Pedroqa makinmanta aysarispa sayarichirqan. Hinaspan wawqe-panakunata, viudakunatawan waqyaspa kawsashaqta paykunaman rikuchirqan. 42Chaytan Jope llaqtapi llapa runakuna yacharqanku, chaymi askha runa Señor Jesuspi iñirqanku. 43Pedroqa askha p'unchaykunatan qhepakurqan Jope llaqtapi suela ruwaq Simonpa wasinpi.

HECHOS 10

1Cesarea llaqtapin Cornelio sutiyoq qhari karqan, Italia suyumanta hamuq soldadokunaq capitannin.2Paymi Dios sonqo runa kaspa, llapa familianpiwan Diosta yupaychaqku, hinallataq wakcha runakunatapas mana mich'akuspa yanapaq, Diosmantapas mañakushallaqpuni. 3Huk p'unchaymi Cornelioqa las tres horasta rikhuriypi Diospa angelnin payman asuykushaqta sut'itapuni rikurqan, hinan payta angelqa nirqan: –¡Cornelio! nispa. 4Chaymi Cornelioqa mancharikuspa angelta qhawaykurqan, hinaspan tapuykurqan: –¿Imaninkin Señor? nispa. Hinan payta nirqan: –Diosmanta mañakusqaykitapas wakchakunaman yanapayta qosqaykitapas Diosmi chaskin, chaymi Diosqa yuyarisunki. 5Kunanqa Jope llaqtaman runakunata kachay, hinaspa Pedro sutiyoq Simonta pusachimuy. 6Payqa lamar-qocha patapi wasiyoq suela ruwaq Simonpapi qorpachasqan kashan, paymi nisunki imatachus ruwanaykita, nispa.7Rimapayaqnin ángel ripuqtinmi Cornelioqa iskay kamachinkunata waqyarqan, yanapaqninkunamanta Dios sonqo soldadotawan. 8Hinaspan lliw sucedesqanta paykunaman willaspa Jope llaqtaman kacharqan. 9Qhepantin p'unchaytaq kachasqankunaqa llaqtamanña qayllaykushaqtinku, Pedroqa chawpi p'unchayta hina wasi pataman wicharqan Diosmanta mañakunanpaq. 10Payqa yarqaqtinmi mikhunata munarqan, mikhunata wayk'ushanankukamataq mosqoypi hina karqorqan. 11Hinaspanmi hanaq pachata kicharisqata rikurqan, huk hatun llikllata hina tawantin ch'ullpanmanta warkusqa kay pachaman uraykamushaqta. 12Chaypitaq kay pachapi imaymana rikch'aq tawa chakiyoq animalkuna, suchuq animalkuna, alton phalaq animalkuna ima karqan. 13Hinan Pedroqa huk kunkata uyarirqan: –Pedro, sayariy, kaykunata wañuchispa mikhuy, nishaqta. 14Chaymi Pedroqa nirqan: –Señorníy, amapuni, manan hayk'aqpas mikhurqanichu mana mikhuna kaqtapas, qhelli kaqtapas, nispa. 15Hinan chay kunkaqa payta nimullarqantaq: –Diospa ch'uyanchasqantaqa aman “qhelli” ninkichu, nispa. 16Chhaynatan kinsa kutikama rikhurimurqan, hinaspan chay llikllaqa hanaq pachaman kaqta aysasqa kapurqan. 17Chay rikhuriy rikusqanmanta Pedro musphashallaqtinraqmi, Cornelioq kachamusqan runakunaqa Simonpa wasinta tapukuspa punkupiña kasharqanku. 18Hinaspan waqyakuspa tapukurqanku: –¿Kaypichu Pedro sutiyoq Simonqa qorpachasqa kashan? nispa. 19Chay rikhuriymanta Pedro yuyaykushaqtinmi Santo Espirituqa payta nirqan: –Qhawariy, kinsa runakunan maskhamushasunki. 20Sayarispa uraykuy, hinaspa paykunawan riy, ama iskayrayaspa, ñoqan paykunata kachamurqani, nispa. 21Hinaqtinmi Pedroqa uraykuspa Cornelioq kachamusqan runakunata nirqan: –Ñoqan kani maskhasqaykichis runaqa. ¿Imamantaq hamurqankichis? nispa. 22Paykunataq nirqanku: –Capitán Cornelioq kachamusqanmi hamushayku, payqa Dios manchakuq chanin qharin, paytaqa llapa judío runakunapas allintan qhawarinku. Diosmi santo angelninwan Cornelioman willachisqa, qanta wasinman pusachinasuykipaq, hinaspa nisqaykikunata uyarinanpaq, nispa. 23Chaymi paykunata ukhuman pusaykuspa qorpacharqan. Qhepantin p'unchay hatarispanmi Pedroqa paykunawan rirqan, hinan Jope llaqtapi tiyaq wakin wawqekunapas riysirqanku.24Qhepantin p'unchaytaq Cesarea llaqtaman haykurqanku. Chaypin Cornelioqa paykunata suyasharqan, familianta munasqan amigonkunatawan huñuykuspa. 25Pedro haykushaqtintaq Cornelioqa chaskiykuq lloqsimurqan, hinaspan ñawpaqenpi qonqoriykukuspa k'umuykukurqan yupaychananpaq.26Pedrotaq ichaqa payta nirqan: –Sayariy, ñoqapas qan hina runallan kani, nispa. 27Pedroqa Corneliowan rimaspañan wasiman haykurqan, chaypitaq askha huñunasqa runata tarirqan. 28Hinaspan Pedroqa paykunata nirqan: –Qankunaqa yachankichismi, judío runapaqqa manan chaninchu wak llaqtayoqkunawan rimananpas wasinman haykuykunanpas. Ichaqa Diosmi yachachiwan ama pitapas “millaymi, qhellin” nispa qhawanaypaq. 29Chayraykun waqyachimuwaqtiykichis, mana iskayrayaspa hamuni. Chay hinaqa, yachaytan munani: ¿Imapaqtaq waqyachimuwankichis? nispa. 30Chaymi Cornelioqa nirqan: –Tawa p'unchayñan karqon, kunan hina las tresta kay wasiypi Diosmanta mañakusharqani, chayllamanmi k'ancharishaq p'achayoq qhari ñawpaqeypi sayaykuspa 31niwarqan: Cornelio, mañakusqaykitan Dios uyarin, wakchakunaman yanapay qosqaykitapas yuyarillantaqmi. 32Chay hinaqa, Jope llaqtaman runakunata kachay, hinaspa Pedro sutiyoq Simonta pusachimuy. Payqa lamar-qocha patapi wasiyoq suela ruwaq Simonpapin qorpachasqa kashan, nispa. 33Chaymi qanman kaq rato kachamurqani. Allinpuni hamuwankiku. Kaypin Diospa qayllanpi llapayku kashayku, Diospa tukuy kamachisqasuykita uyarinaykupaq, nispa.34Hinaqtinmi Pedroqa nirqan: –Kunanraqmi entiendeni, Diosqa manan mayqen runatapas rikch'ayninta qhawaspachu akllan, 35aswanpas may suyupipas payta yupaychaspa chanin-kayta ruwaqtaqa chaskinmi. 36Diosqa Israel runakunaq mirayninmanmi rimaykurqan, Jesucristorayku Dioswan allipunasqanmanta allin willakuykunata willachimuspa, Jesucristoqa llapanchispa Señorninchismi.37Qankunaqa yachankichismi Juanpa bautismomanta willasqan qhepata Galilea provinciamantapacha qallarispa, Judea provinciantinpi tukuy imaymanakuna sucedesqanta. 38Nazaret llaqtayoq Jesustan Diosqa Santo Espirituwan hawiykuspa atiyta qorqan. Jesusmi allinkunata ruwaspa purirqan, saqraq llapallan munaychakusqankunatapas qhaliyachispa, chaytaqa ruwarqan Dios paywan kasqanraykun. 39Ñoqaykutaq testigokuna kayku Judea provinciapi, Jerusalén llaqtapipas Jesuspa lliw imaymana ruwasqanmanta. Paytan chakataspanku wañuchirqanku. 40Diosmi ichaqa kinsakaq p'unchaypi kawsarichimpurqan, hinaspan sut'ita rikuchiwarqanku. 41Manan llapan runakunamanchu rikhurirqan, aswanpas ñoqallaykumanmi. Ñoqaykuqa ñawpaqmantaña Diospa akllasqan testigokunan kayku. Wañusqanmanta kawsarimpuqtinqa paywanmi mikhurqayku ukyarqayku.42Paymi ñoqaykuta kamachiwarqanku llapa runaman allin willakuykunata willanaykupaq, kawsaqkunaqpas wañuqkunaqpas Diospa churasqan Juez Jesusqa kasqanta willanaykupaqwan. 43Jesusmantan llapa profetakunaqa willakurqankuña: “Paypi llapa iñiqkunaqa huchankumanta pampachayta sutinpi chaskinqaku”, nispa. 44Chaykunata Pedro rimashallaqtinraqmi, llapan uyariqkunaman Santo Espíritu uraykamurqan.45Chaymi Pedrowan hamuq iñiq judío runakunaqa muspharqanku, mana judío runakunamanpas Santo Espirituq qokuynin hamusqanmanta. 46Wak rimaykunapi rimaqtan uyarirqanku, Diostapas hatunchasqankuta ima. 47Chaymi Pedroqa nirqan: –Kay runakunaqa ñoqanchis hinallataqmi Santo Espirituta chaskinku, ¿pitaq bautizasqa kanankutaqa hark'akunman? nispa. 48Hinaspan Señor Jesuspa sutinpi bautizasqa kanankupaq kamachirqan. Chaymantataq Pedrota valekurqanku pisi p'unchaykunatawan paykunawan qhepakunanpaq.

HECHOS 11

1Judea provinciantinpi kaq apostolkunataq iñiqkunapiwan uyarirqanku mana judío runakunapas Diospa siminta chaskisqankuta. 2Pedro Jerusalén llaqtaman wichariqtintaq, iñiq judío runakunaqa paywan churanakuspa 3nirqanku: –¿Imanaqtinmi mana judío runakunaqman rispayki paykunawan mikhumurqanki? nispanku. 4Hinaqtinmi Pedroqa lliw imakunachus sucedesqanta llapallanta willayta qallarirqan: 5–Ñoqan Jope llaqtapi kashaspay Diosmanta mañakuspa mosqoypi hina huk rikhuriyta rikurqani. Chay rikhuriypi huk hatun lliklla hina tawantin ch'ullpanmanta warkuykusqa hanaq pachamanta ñoqaq kasqayman uraykamushaqta rikurqani. 6Chayta allinta qhawaspaymi rikurqani kay pachapi kaq tawa chakiyoq animalkunata, salqa animalkunata, pampan suchuq animalkunata, phalaq animalkunatawan. 7Huk kunkatataq uyarirqani: Pedro, sayariy, kaykunata wañuchispa mikhuy, nishawaqta. 8Chaymi nirqani: –Señorníy, amapuni, manan hayk'aqpas mikhurqanichu mana mikhuna kaqtapas, qhelli kaqtapas, nispay.9Hinan chay kunkaqa hanaq pachamanta huktawan nimuwarqan: Diospa ch'uyanchasqantaqa aman “qhelli” ninkichu, nispa. 10Chhaynatan kinsa kutita rikhurimurqan, hinaspan kaqta hanaq pachaman kutipurqan. 11Chay ratopachan qorpachakusqay wasiman chayamurqanku Cesarea llaqtamanta ñoqaman kachamusqa kinsa runakuna. 12Hinan Santo Espirituqa niwarqan: Ama iskayrayaspa paykunawan riy, nispa. Ñoqawanmi kay soqta wawqekunapas rirqanku, hinaspan Cornelioq wasinman haykurqayku. 13Paytaq willawarqanku imaynatachus sayashaq angelta wasinpi rikusqanta, chay angelsi nisqa: Jope llaqtaman kachay, hinaspa Pedro sutiyoq Simonta pusachimuy. 14Paymi willasunkichis imaynatachus qanpas llapa familiaykipas qespichisqa kanaykichista, nispa. 15Rimayta qallariqtiytaq Santo Espíritu paykunaman uraykamurqan, imaynan ñoqanchismanpas ñawpaqta uraykamurqan hinata.16Chaymi yuyarirqani Señor Jesuspa nisqanta, paymi nirqan: “Juanqa cheqaqtapunin unuwan bautizarqan, qankunan ichaqa Santo Espirituwan bautizasqa kankichis”, nispa. 17Ñoqanchismanqa Jesucristopi iñiqtinchismi Santo Espirituta qowarqanchis, chay hinaqa kikin Espiritullatataq paykunamanpas Dios qoshaqtinqa, ¿pitaq ñoqari kani Diosta hark'akunaypaq? nispa. 18Chayta uyarispataq Jerusalenpi kaq iñiqkunaqa upallakapurqanku, hinaspan Diosta hatunchaspa nirqanku: –¡Chay hinaqa, mana judío runatapas Diosqa munanmi payman kutirikuspa wiñay kawsayniyoq kanankuta! nispa. 19Estebanta wañuchisqanku qhepatan iñiqkunata qatiykachaspa ch'eqechirqanku. Hinan wakinkuna chayarqanku Fenicia hap'iyman, Chipre islaman, Antioquía llaqtamanwan, judío runakunallaman Jesucristomanta willaspa.20Ichaqa wakin iñiqkunan Chipre islamanta Cirene llaqtamanta qharikuna karqanku, paykunan Antioquía llaqtaman chayaspa, mana judío runakunamanpas Señor Jesusmanta allin willakuykunata willallarqankutaq.21Señor Diosmi anchatapuni paykunata yanaparqan, chaymi askha runa Jesuspi iñispa Diosman kutirikurqanku. 22Chay willakuyta Jerusalén llaqtapi kashaq iglesia uyarispataq Bernabeta kacharqanku Antioquía llaqtaman rinanpaq. 23Paymi chay llaqtaman chayaspa, Diospa saminchasqanta rikuspa mayta kusikurqan, hinaspan llapankuta kallpacharqan Señorman hap'ipakuspa tukuy sonqo servinankupaq.24Bernabeqa sumaq runan karqan, allin iñiyniyoq, Santo Espirituwanpas hunt'a. Askha runakunataq Señorman hap'ipakurqanku. 25Chaymantataq Bernabeqa Tarso llaqtata rirqan Saulota maskhamuq, tarimuspataq Antioquía llaqtaman pusamurqan.26Chaypin huk wata hunt'a iglesiawan huñunakuspa askha runata yachachirqanku. Antioquía llaqtapitaq Jesucristopi iñiqkunata chaymantapacha Cristiano nispa suticharqanku. 27Chay p'unchaykunapin wakin profetakunaqa Jerusalén llaqtamanta Antioquía llaqtaman uraykurqanku. 28Hukninkun karqan Agabo sutiyoq, paymi sayarispa Santo Espirituq yuyaychasqan kaspa kay pachapi manchay yarqay kananmanta willakusqa. Chay yarqaymi Roma rey Claudioq tiemponpi hunt'akurqan. 29Chaymi Antioquiapi kaq iñiqkunaqa sapankanku imachus kapusqanman hina Judea provinciapi tiyaq wawqe-panakunaman yanapayta apachinankupaq rimanakurqanku. 30Ahinatan ruwarqanku. Chay yanapaytan apachirqanku Bernabewan Saulowan Judeapi iñiqkuna ukhupi umalli runakunaman qonankupaq.

HECHOS 12

1Chay tiempopin rey Herodesqa wakin iñiqkunata hap'ichirqan ñak'arichinanpaq. 2Juanpa wawqen Jacobotataq espadawan sipichirqan. 3Mana Qonchuyoq T'anta Fiesta p'unchaykunataq karqan. Hinan Herodesqa judío runakuna chay ruwasqanwan kusikusqankuta rikuspa Pedrotapas hap'ichillarqantaq.4Hinaspan carcelman Pedrota churachispa tawa t'aqa soldadokunaman entregarqan, tawa-tawamanta cuidanankupaq. Pascua Fiesta qhepatataq Herodesqa runakunaq qayllanman horqomuspa juzgayta yuyaykurqan. 5Chaymi Pedroqa carcelpi allin waqaychasqa kasharqan. Iglesiataq tukuy sonqowan paypaq Diosmanta mañakusharqanku. 6Herodes payta horqomunan kashaqtintaq chay tuta Pedroqa iskay soldadokunaq chawpinpi puñusharqan, sapankaman cadenawan watasqa, guardiakunapas punku qayllapi carcelta makilla cuidasharqanku.7Chayllamanmi Señor Diospa angelninqa rikhurirqan, hinan huk k'anchay carcelpi k'ancharirqan. Angeltaq Pedrota waqtanninmanta kuyurichispa rikch'achirqan: –Usqhaylla hatariy, nispa. Chay raton cadenakunaqa makinmanta urmarqan. 8Angeltaq nirqan: –P'achakuy, usut'aykiwanpas churakuy, nispa. Chayta ruwaqtintaq angelqa nirqan: –Capaykiwan churakuspa qhepayta hamuy, nispa. 9Chaymi Pedroqa lloqsispa angelpa qhepanta rirqan. Manataq yacharqanchu angelpa ruwasqanqa cheqaq kasqanta, aswanmi yuyarqan rikhuriyta rikushasqallanta. 10Ñawpaqkaq guardiatapas qhepakaq guardiatapas pasarqospañataq, llaqtaman lloqsina fierro punkuman chayarqanku, chay punkun kikillanmanta paykunapaq kicharikurqan, lloqsispankutaq calleta purirqanku, hinaspanmi angelqa qayllanmanta chinkarqapurqan.11Chayraqmi Pedroqa yuyayninta hap'ikuspa nirqan: –Kunanqa cheqaqtapunin yachani Señor Diosqa angelninta kachamuwasqanta, hinaspa Herodespa makinmanta lliw judío runakunaq mana allin ruwawananmantawan librawasqanta, nispa. 12Chayta reparaspanmi Pedroqa Marcos sutiyoq Juanpa maman Mariaq wasinman rirqan, chaypin askha huñunasqa mañakusharqanku. 13Calle punkuta takaqtintaq, huk warmi kamachi Rode sutiyoq uyariq lloqsimurqan.14Paytaq Pedroq kunkanta reqsirqospa punkutapas manaraq kichaspa, kusisqa ukhuman phawaykuspa willamurqan: –¡Pedron punkupi kashan! nispa.15Chaymi paykunaqa nirqanku: –Waq'ayarqonkichá, nispanku. Rodetaq ichaqa nirqan: –Pedropunin kashan, nispa. Chaymi paykunaqa: –Angelninchá, nirqanku.16Chaykamataq Pedroqa takapayasharqan. Kichaspankutaq payta rikuspa muspharqanku.17Paytaq ichaqa makinwan ch'inyachispa, paykunaman willarqan imaynatachus Señorqa payta carcelmanta horqomusqanta. Nirqantaq: –Kayta willamuychis Jacoboman iñiq-masinchiskunamanwan, nispa. Chaymanta lloqsispataq wak ladoman ripurqan.18P'unchayamuqtintaq soldadokunaqa sinchita ch'aqwasharqanku: Pedroq mana kapusqanmanta.19Herodesmi Pedrota maskhachimurqan, mana tarimuqtinkutaq guardiakunata allin-allinta tapurqan, hinaspanmi kamachikurqan chay guardiakunata apaspa wañuchimunankupaq. Hinaspataq Judea ladomanta Cesarea llaqtaman uraykuspa, chaypi huk tiempo tiyarqan. 20Herodesmi Tiro llaqtapi Sidón llaqtapi tiyaqkunaq contranpi phiñasqa kasharqan. Chay llaqtayoqkunataq ichaqa reypa suyunmanta mikhunata rantikuqku, chaymi reypa mayordomon Blastowan amigota ruwarqospanku Herodesman huk-nisqalla rirqanku, paywan allipunayta mañakunankupaq.21Waqyachisqan p'unchaytaq Herodesqa rey p'achawan p'achaykukuspa kamachikunan tiyanapi tiyaykurqan, hinaspan paykunaman rimaykurqan.22Hinaqtinmi runakunaqa qaparirqanku: –¡Kayqa manan runallachu rimashan, aswanpas diosmi! nispanku. 23Hinan kaq rato Señor Diospa angelninqa payta onqorqachirqan Diosta mana hatunchasqanrayku, chaymi kuruq tukusqan wañurqan.24Diospa simintaq hinantinman mast'arikuspa willasqa karqan. 25Bernabewan Saulowanmi ruwanankuta tukuspa Jerusalén llaqtamanta Antioquía llaqtaman kutirqanku Marcos sutiyoq Juantawan pusarikuspanku

HECHOS 13

1Antioquía llaqta iglesiapin karqan profetakuna yachachiqkuna ima: Bernabé, Yana runa nisqa Simón, Cirene llaqtayoq Lucio, kamachikuq Herodeswan kuska uywasqa Manaén, hinallataq Saulopas. 2Paykuna Señorta yupaychaspa ayunashaqtinkutaq, Santo Espirituqa nirqan: –Bernabeta Saulotawan t'aqapuwaychis, allin willakuykunata willanankupaqmi paykunata akllakurqani, nispa. 3Chaymi ayunasqanku mañakusqanku qhepata Bernabeman Saulomanwan makinkuta churaykurqanku, hinaspa paykunata kacharparirqanku. 4Bernabewan Saulowanmi Santo Espirituq kachasqan kaspa Seleucia llaqtaman uraykurqanku, chaymantataq barcopi Chipre islaman rirqanku. 5Salamina llaqtaman chayaspankutaq judío runakunaq sinagogankunapi Diospa siminta willarqanku. Marcos sutiyoq Juantan yanapakuqpaq pusarqanku.6Islantinta purispankun Pafos llaqtapi tuparqanku Barjesús sutiyoq layqawan, paymi judío runa karqan, “profetan kani” nirqantaq kanpas. 7Chay layqan kasharqan islapi kamachikuq yuyaysapa Sergio Paulowan. Chay kamachikuqmi Diospa siminta uyariyta munaspa Bernabeta Saulotawan waqyachikurqan.8Barjesús sutiqa griego rimaypi Elimas ninmi. Paymi apostolkuna contra sayarirqan chay llaqtapi kamachikuq Jesuspi iñinanta hark'akuspa. 9Chaymi Pablo sutiyoq Sauloqa Santo Espirituwan hunt'a kaspa layqata allinta qhawaykuspa 10nirqan: –¡Yaw, supaypa churin! ¡Tukuy mana allin ruwayta q'otuyllatawanmi yachanki! ¡Lliw chanin-kaykunata cheqnikuq runan kanki! ¿Hayk'aqkamataq Señor Diospa cheqaq ñanninkunata q'ewichinki? 11Kunanqa Señor Diosmi muchuchisunki, ñawsayaspaykin huk tiempo intiq k'anchayninta mana rikunkichu, nispa. Hinaqtinmi yana phuyu hina payman tutayaykamurqanpacha, chaymi thampiykachaspa maskharqan pillapas makinmanta aysananpaq. 12Hinaqtinmi llaqta kamachikuqqa chay hina kasqanta rikuspa, Señormanta Pabloq yachachisqanmanta musphaspa Jesuspi iñirqan.13Pablotaq puriq-masinkunapiwan Pafos llaqtamanta barcopi rispanku, Panfilia hap'iypi Perge llaqtaman chayarqanku. Marcos sutiyoq Juanmi ichaqa paykunamanta t'aqakuspa Jerusalén llaqtaman kutirikapurqan. 14Pablowan Bernabewanmi Perge llaqtamanta rispanku, Pisidia provinciapi Antioquía llaqtaman chayarqanku. Hinaspan judío runakunaq sinagoganman samana p'unchaypi haykuspa tiyaykurqanku. 15Diospa kamachikuynin simitapas profetakunaq qelqasqankunatapas leespankuñan chay sinagogapi kamachikuqkunaqa paykunaman willachirqanku: –Wawqeykuna, ima simillapas kallpachaykuwanaykikupaq kaqtinqa, kunan rimaykuwayku, nispa. 16Chaymi Pabloqa sayarispa makinwan ch'inyachispa nirqan: –Israel llaqtamasiykuna, Diosta yupaychaq mana judío runakunapas uyariychis. 17Israel runakunaq Diosninmi ñawpa taytanchiskunata akllarqan, hinaspan paykunata askhayachirqan Egipto suyupi mana llaqtayoq kashaqtinku. Chaymantan atiyninwan horqomurqan,18hinaspan tawa chunka watata hina ch'inneqpi paykunaq mana kasukusqankuta Diosqa muchurqan.19Canaán hallp'api qanchis suyukunata atipaspataq hallp'ankuta Israel llaqtanman rakirqan. 20Lliw chaykunan tawa pachak phisqa chunka wata hina karqan. Chaymantataq Diosqa umalli qollanakunata paykunapaq churarqan profeta Samuelpa tiemponkama. 21Reyniyoq kayta munaqtinkutaq Diosqa tawa chunka watapaq Benjamín ayllumanta Cispa churin Saulta reyninku kananpaq churarqan.22Diostaq Saulta wikch'uspa, Davidta reyninku kananpaq churarqan. Davidmantan Diosqa nirqan: “Isaipa churin Davidtan tarini sonqoypaq hina runata, paymi lliw munasqayta ruwanqa”, nispa. 23Paypa mirayninmantan Diosqa prometesqanman hina Israel runakunapaq Qespichiq Jesusta kachamurqan.24Manaraq Jesús hamushaqtinmi Bautizaq Juanqa llapan Israel runakunaman Diosman kutirikuspa bautizachikunankuta willarqan. 25Juanqa ruwananta tukushaspañan nirqan: ¿Pi kasqaytataq yuyankichis? Manan suyasqaykichis runachu ñoqaqa kani. Aswanmi ñoqaq qhepayta huk hamushan, paypa chakinmanta usut'ankunallatapas manan paskanaypaq hinachu kani, nispa. 26Wawqeykuna, Abrahampa miraynin runakuna, Diosta yupaychaq mana judío runakunapas, Diospa qespichinanmanta willakuyqa ñoqanchispaqmi.27Jerusalén llaqtapi tiyaqkunan kamachikuqninkunapiwan Jesusqa pichus kasqanta mana reqsirqankuchu, sapa samana p'unchaypi leesqa profetakunaq nisqantapas manallataq entienderqankuchu. Chaymi Jesusta huchachaspa profetakunaq nisqanta hunt'arqanku. 28Wañuchinapaq hina mana ima huchatapas paypi tarishaspankupas, kamachikuq Pilatotan valekurqanku Jesusta wañuchinapaq. 29Jesusmanta llapallan qelqasqa kaqkunata hunt'aspankutaq, cruzmanta uraykachispa aya p'ampanaman churarqanku. 30Diostaq ichaqa wañusqanmanta kawsarichimpurqan. 31Chaymi Jesusqa askha p'unchayta rikhurirqan paywan kuska Galileamanta Jerusalén llaqtaman puriysiq-masinkunaman. Paykunan kunanqa Israel llaqta-masinchiskunaman Jesusmanta willaqkuna kanku.32Ñoqaykupas kay allin willakuykunata willashaykiku, Diospa ñawpa taytanchiskunaman prometesqanta,33ñoqanchis mirayninkunapaq Jesusta kawsarichimpuspa hunt'asqanta. Iskaykaq Salmopipas kay hinatan nin: “Qanmi Churiy kanki, kay p'unchaymi ñoqa churiyayki”, nispa. 34Diosmi wañusqanmanta payta kawsarichimpurqan manapuni hayk'aqpas ismunanpaq. Chaytan kay Qelqaqa sut'inchan: “Davidman prometesqay ancha allin samikunataqa qosqaykichispunin”, nispa. 35Chaymi huk cheqas Qelqapipas nillantaq: “Manan ch'uya kamachiykiq cuerpontaqa ismurichinkichu”, nispa. 36Chhaynataqmi Davidpas kawsayninpi Diospa munayninman hina servirqan, wañukapuspataq ñawpa taytankunawan p'ampasqa karqan, hinan ismuripurqan. 37Diospa kawsarichimpusqan Jesusmi ichaqa mana ismurqanchu. 38Chay hinaqa, wawqeykuna, yachaychis, Jesusllapin hucha pampachayqa kan, chaytan willashaykichis. 39Moisespa kamachikuynin simiman hinaqa manan huchamanta kacharichiy atikunchu, Jesuspi iñiqmi ichaqa llapa huchanmanta kacharichisqaña kashan. 40Ahinaqa cuidakuychis, paqtataq profetakunaq qelqanpi nisqa simikuna qankunaman chayamunman, paykunan nirqanku:41“Qhawariychis Diosta pisichaqkuna, musphaychis hinaspa ch'usaqyapuychis. Huk ruwanatan kay p'unchayniykichiskunapi ruwani, piña chayta willasuqtiykichispas manan creewaqchischu”, nispa.42Judío runakunaq sinagoganmanta lloqsishaqtinkutaq, runakunaqa Pablota Bernabetawan valekurqanku hamuq samana p'unchaypipas chaykunata aswanta willaykunankupaq. 43Huñunakuq ch'eqeriqtintaq, askha judío runakuna, judío t'aqaman t'ikrakuspa Diosta yupaychaqkunapiwan Pablota Bernabetawan qatikurqanku. Hinan paykunaqa rimapayaspa kallpacharqanku khuyapayakuq Diospi hap'ipakuspa kawsanankupaq. 44Hamuq samana p'unchaypitaq yaqa llaqtallantin huñunakurqan Diospa siminta uyarinankupaq. 45Judío runakunataq ichaqa askha runakunata rikuspa sinchita envidiakurqanku, hinaspan Pabloq yachachisqan contra rimaspa k'amirqanku. 46Hinaqtinmi Pabloqa Bernabepiwan mana manchakuspa nirqanku: –Qankunamanraqmi Diospa simintaqa willanaykupuni karqan, qankunataq ichaqa mana chaskiyta munankichischu, manallataq wiñay kawsaytapas munankichischu, chaymi mana judío runakunaman willaq ripushayku. 47Kay hinatan Señor Diosqa kamachiwarqanku: “Wak suyu runakunata k'anchaqpaqmi churayki, kay pachantin runakunaman qespikuymanta willanaykipaqmi churayki”, nispa, nispanku. 48Chayta uyarispataq mana judío runakunaqa kusikuspanku Señorpa simintapas “allinmi” nirqanku. Hinaspan llapallan wiñay kawsaypaq akllasqa kaqkuna iñirqanku. 49Chay hinatan Señorpa siminqa chay provinciantinpi willakurqan. 50Judío runakunataq ichaqa Diosta yupaychaq allichachaq warmikunata, llaqtapi kamachikuq qharikunatawan yuyaychaspa tanqarqanku, hinan paykunaqa Pablo contra Bernabé contra qatiykachayta hatarichirqanku, hinaspan llaqtankumanta qarqorqanku. 51Chaymi paykunaqa chakinkupi hallp'ata paykuna contra chhaphchispa Iconio llaqtaman rirqanku. 52Chaywanpas Antioquía llaqtapi tiyaq iñiqkunaqa may kusisqapunin Santo Espirituwan hunt'a kasharqanku.

HECHOS 14

1Iconio llaqtapin judío runakunaq sinagogaman Pablowan Bernabewan kuska haykuspanku sumaqtapuni willarqanku. Hinan ancha askha judío runakunapas mana judío runakunapas Jesuspi iñirqanku. 2Iñiyta mana munaq judío runakunan ichaqa mana judío runakunata yachaykachispa tanqarqanku iñiqkuna contra sayarinankupaq. 3Chayraykun apostolkunaqa unaytaraq chaypi qhepakurqanku, Señormanta mana manchakuspa rimaspanku. Señormi paykunamanqa atiyta qorqan musphana milagrokunata ruwanankupaq, chay hinapin sut'incharqan Diospa khuyakuyninmanta willakusqankuqa cheqaq kasqanta.4Llaqta runakunataq ichaqa t'aqanakurqan, wakinmi judío runakunaman sayakurqan, wakintaq apostolkunaman sayakurqan. 5Judío runakunan mana judío runakunapiwan kamachikuqninkunantin apostolkunata k'irinankupaq ch'aqenankupaqwan rimanakurqanku. 6Chayta yachaspan Pablowan Bernabewan Licaonia ladopi Listra llaqtaman Derbe llaqtaman lliw muyuriqnintinmanwan ayqerqanku.7Chaypipas Jesusmanta allin willakuykunataqa willarqankun. 8Listra llaqtapin wist'upuniña naceq runa tiyasharqan, payqa manan hayk'aqpas puririqchu.9Paymi Pabloq rimasqanta uyarisharqan. Pablotaq payta allinta qhawaykurqan, hinaspan qhaliyananpaq iñiyniyoq kasqanta reparaspa 10kunkayoqta nirqan: –¡Sayariy allinta! nispa. Chay runataq saltarqan, hinaspan puririrqan. 11Chaymi runakunaqa Pabloq ruwasqanta rikuspa, Licaonia rimaypi kunkayoqta nirqanku: –¡Dioskunan runakunaman tukuspa uraykamuwanchis! nispanku. 12Bernabetan Júpiter nispa suticharqanku, Pablotataq ñawpaq rimaq kasqanrayku Mercurio nispa suticharqanku.13Llaqtanku chimpapin Júpiter dios yupaychananku wasi kasharqan. Chaymi Jupiterpa sacerdotenqa torokunata t'ika pillukunatawan llaqta punkuman apamuspa, runakunawan kuska sacrificiota apostolkunaman haywayta munarqan. 14Hinan apóstol Bernabewan Pablowan chayta reparaspanku, p'achankuta llik'ikuspa runakuna ukhuman qaparispa phawaykurqanku: 15–¿Imaraykun kayta ruwankichis? Ñoqaykupas qankuna hina runallataqmi kayku, Diosmanta allin willakuykunatan willaykiku kay yanqa ruwaykunamanta kawsaq Diosman kutirikunaykichispaq. Paymi ruwarqan hanaq pachata kay pachata, lamar-qochata, chaykunapi tukuy ima kaqtapas. 16Paytaqmi ñawpa p'unchaykunapi llapan runakunata ñanninkupi puriqta hinallata qhawarqan. 17Chaywanpas Diosqa imapas allinta ruwasqanwanmi reqsichikurqan. Paymi parachimun, chakrakunatapas tiemponpi ruruchin, mikhunatapas askhata qowanchis, sonqonchistapas anchata kusichin, nispa. 18Chaykunata nispataq ñak'ayta runakunata hark'arqanku, paykunaman sacrificiota ama haywanankupaq.19Chaymantañataqmi Antioquía llaqtamanta Iconio llaqtamantawan judío runakuna chayamurqanku, hinaspan runakunata yuyaychaspa tanqarqanku. Chaymi Pablota ch'aqerqanku, wañusqaña kasqanta yuyaspataq llaqta hawaman aysarqanku. 20Iñiqkuna muyuykuqtinkutaq Pabloqa hatarispa llaqtaman haykurqan, hinaspan qhepantin p'unchayta Bernabepiwan Derbe llaqtaman puririrqanku. 21Chay llaqtapi Jesusmanta allin willakuykunata willaqtinkun askha runa iñirqanku. Chay qhepatataq Listra llaqtaman, Iconio llaqtaman, Antioquía llaqtamanwan kutiripurqanku. 22Chaykunapin iñiqkunata kallpacharqanku, Jesuspi iñiyninkupi qaqata sayanankupaq. Hinaspan paykunata nirqanku: –Imaymana sasachakuytan muchunanchis Diospa qhapaqsuyunman haykunanchispaqqa, nispa.23Sapanka iglesiapitaq ayunaspa mañakuspa ima umalli runakunata akllarqanku, hinaspan iñisqanku Señorman paykunata hap'iykachirqanku. 24Pisidia provincianta rispataq Panfilia provinciaman chayarqanku. 25Diospa siminta Perge llaqtapi willaspankuñataq Atalia llaqtaman uraykurqanku.26Chaymantataq Antioquía llaqtaman barcopi kutirqanku. Chay llaqtapin iñiqkunaqa khuyapayakuq Diospa makinman paykunata hap'iykachisqaku Diospa llank'ananta ruwanankupaq, chaytan kunan hunt'amurqankuña. 27Antioquía llaqtaman chayaspataq iglesiata huñuspa willarqanku lliw imaymanata paykunawan Diospa ruwasqanta, imaynatachus mana judío runakunaq iñinankupaq punkuta kicharisqantapas. 28Chaypin paykunaqa iñiqkunawan unayta tiyarqanku

HECHOS 15

1Chay p'unchaykunan Judea provinciamanta Antioquía llaqtaman wakin runakuna uraykamurqanku, hinaspan iñiqkunata yachachirqanku: –Manachus Moisespa kamachikuy siminman hina qhari-kayniykichis qarachata señalakunkichis chayqa, manan Diosqa qespichisunkichischu, nispanku. 2Chaymi Pabloqa Bernabepiwan paykunawan sinchita churanakurqanku, hinan iñiqkunaqa Pablota Bernabeta wakinninkutawan akllarqanku, chay churanakuymanta Jerusalén llaqtapi apostolkunawan umalli runakunawan ima rimanakamunankupaq. 3Hinaspan iglesiaqa paykunata kacharparirqan, chaymi rirqanku Fenicia hap'iyninta Samaria provinciantawan mana judío runakunaq Diosman kutirikusqankuta iñiqkunaman willaspa. Chaymi llapan iñiqkunaqa anchata kusikurqanku. 4Jerusalén llaqtaman chayaqtinkun iñiqkuna, apostolkuna, umalli runakunapiwan paykunata sumaqta chaskirqanku. Hinan kachasqakunaqa willarqanku lliw imaymanata paykunawan Diospa ruwasqanta. 5Ichaqa fariseokunaq t'aqanmanta iñiqkunan sayarispa nirqanku: –Mana judío kaq iñiqkunataqa qhari-kayninku qarachata señalanapunin, hinaspa Moisespa kamachikuy siminta hunt'anankupaq kamachina, nispanku. 6Chaymi apostolkunaqa umalli runakunapiwan huñunakurqanku chay churanakuymanta rimanankupaq. 7Unaytaña churanakuqtinkutaq Pedroqa sayarispa paykunata nirqan: –Wawqeykuna, yachankichismi riki unay tiempoña qankuna ukhumanta Diospa akllakuwasqanta, ñoqa willaqtiy Jesucristomanta allin willakuykunata mana judío runakuna uyarinankupaq, hinaspa iñinankupaq.8Runakunaq sonqon reqsiq Diosmi paykunamanpas Santo Espirituta qorqan, ahinapin ñoqanchista hina paykunata chaskisqanta sut'incharqan. 9Diosqa ñoqanchistapas paykunatapas kaqtakamallan munakuwanchis, chaymi paypi iñiqtinku sonqonkutapas ch'uyancharqan. 10Kunanri, ¿imaraykutaq Diosta wateqankichis, ñawpa taytanchiskunaqpas ñoqanchispapas mana hunt'ay atisqanchis kamachikuyta iñiqkunaman hunt'anankupaq kamachispa? 11Ñoqanchisqa yachanchispunin Señor Jesuspa khuyapayakuynillanwan Diospa qespichisqan kasqanchista, chay hinallataqmi paykunapas qespichisqa kanku, nispa. 12Chaymantataq Bernabewan Pablowan willakurqanku may hatun milagrokunata señalkunatawan mana judío runakuna ukhupi Dios paykunawan ruwasqanmanta, hinan llapanku ch'inlla uyarirqanku. 13Paykuna rimayta tukuqtinkutaq Jacoboqa nirqan: –Wawqeykuna, uyariwaychis: 14Simonmi willakunña imaynatachus Diosqa mana judío runakunamanta paypaq runakunata akllakuspa chayllaraq paykunata yuyarikusqanta.15Chaywantaqmi profetakunaq nisqanpas tupan. Diospa Simin Qelqan nin: 16“Chay qhepatañan kutimusaq, wakmantan Davidpa mirayninta sayarichisaq, wasi thunikuqtin perqaq hinan wakmanta hatarichisaq 17wakin runakunapas maskhawanankupaq, sutiywan sutichasqa llapan wak suyu runakunapas maskhawanankupaq. Tukuy chaykunata ruwaq ñoqa Señor Diosmi chaytaqa nini.18Ñawpamantañan chaykunataqa reqsichirqani”, nispa. 19Chayraykun ñoqaqa yuyaykuni Diosman kutirikuq mana judío runakunataqa amaña musphachisunchischu. 20Aswanpas paykunaman qelqasunchis idolokunaman haywasqa mikhunata ama mikhunankupaq, qhelli huchapi ama purinankupaq, seq'osqa aychatapas yawartapas ama mikhunankupaq.21Moisespa kamachikuy simintaqa ñawpa tiempomantañan sapanka llaqtapi yachachinku, sapa samana p'unchaypitaq sinagogakunapipas leenku, nispa. 22Chaymi apostolkunaqa, umalli runakunapiwan, llapa iglesiapiwan yuyaykurqanku paykuna ukhumanta qharikunata akllaspa Pablotawan Bernabetawan kuskata Antioquía llaqtaman kachanankupaq. Hinaspan akllarqanku umalli qharikuna Barsabás sutiyoq Judasta Silastawan. 23Chay qhepatan apanankupaq kay hinata cartata qelqarqanku: Ñoqayku iñiq-masiykichis apostolkunan, umalli runakunan, Antioquía llaqtapi, Siria provinciapi, Cilicia provinciapi kaq mana judío wawqe-panakunata napaykamuykiku. 24Yachaykun wakinniyku mana kamachishaqtiyku qankunaman hamusqanta. Paykunan yachachikuyninkuwan pantachispa iskayrayachirqasunkichis. [Kamachisunkichistaq qhari-kayniykichis qarachata kuchuqakuychis, Moisespa kamachikuy siminta hunt'aychis, nispa.] 25Chaymi huk-nisqalla huñukuspayku allinta yuyaykurqayku, wakin qharikunata akllaspa, munasqanchis Bernabetawan Pablotawan kuskata qankunaman kachamuyta.26Paykunaqa Señorninchis Jesucristoq sutinraykun wañuytapas mana manchakurqankuchu. 27Chaymi Judasta Silastawan kachamuykiku, paykunapas chay hinallatataq simipi willanasuykichispaq. 28Santo Espiritumanpas ñoqaykumanpas allinmi rikch'akuwanku qankunaman ama ima sasatapas kamachinaykupaq, aswanpas kaykunallatan hunt'anaykichistaqa munayku:29Aman idolokunaman haywasqa mikhunata mikhunkichischu, aman seq'osqa aychatapas yawartapas mikhunkichischu, aman qhelli huchapipas purinkichischu. Chaykunamantachus cuidakunkichis chayqa allintan ruwankichis. Allillanpuni kashaychis, nispa. 30Hinaspan tawantin kamachisqa qharikunaqa, Antioquía llaqtaman uraykurqanku, chaypin iñiqkunata huñuykuspa cartata haywarqanku. 31Chayta leespankutaq iñiqkunaqa sonqonku tiyaykuqtin kusikurqanku. 32Judaspas Silaspas profeta kaspankun, allin-allinta rimaykuspa iñiqkunata sonqochaspa kallpacharqanku. 33Chaypi unay p'unchaykunaña kasqankumantan iñiqkunaqa: –Sumaqllaña kutipuychis, nispa kacharparipurqanku. [34Silastaq ichaqa chaypi qhepakurqan.] 35Pablotaq Bernabepiwan Antioquía llaqtapi qhepakurqanku, chaypin paykunapas askha iñiqkunapiwan yachachispa Señor Jesucristomanta willarqanku. 36Pisi p'unchaykuna qhepatataq Pabloqa Bernabeta nirqan: –Kutisunchis Señor Jesucristomanta willamusqanchis lliw llaqtakunapi wawqe-panakunata watukamuq, imaynachá kashankupas, nispa. 37Hinan Bernabeqa Marcos sutiyoq Juanta paykunawan pusayta munarqan.38Pablotaq ichaqa mana pusayta munarqanchu, Panfilia hap'iymantapacha paykunamanta t'aqakuspa llank'ayninkupi mana puriysisqanmanta. 39Paykunaqa sinchita churanakuspankun t'aqanakurqanku, chaymi Bernabeqa Marcosta pusarikuspa Chipre islata barcopi ripurqan. 40Pablotaq Silasta akllakurqan, hinan iñiqkunaqa khuyapayakuq Señorpa makinman hap'iykachirqanku, chaymi puririrqanku. 41Hinaspan iglesiakunata kallpachaspa Siria provincianta Cilicia provincianta purirqanku.

HECHOS 16

1Chaymantataq Pablowan Silaswan Derbe llaqtaman chayarqanku, hinaspataq Listra llaqtaman chayarqanku. Listra llaqtapin karqan Jesucristopi iñiq Timoteo sutiyoq, mamanmi karqan Jesucristopi iñiq judía warmi, taytantaq karqan Grecia suyu runa. 2Listra llaqtapi Iconio llaqtapi kaq wawqe-panakunan Timoteomanta allinta rimarqanku. 3Pablon Timoteota pusayta munaspa qhari-kaynin qarachata señalarqan, chay hap'iypi judío runakunata ama phiñachinankupaq. Llapa judío runan yacharqan taytanqa Grecia suyu runa kasqanta. 4Llaqtan-llaqtanta purispankutaq iñiqkunaman willarqanku Jerusalén llaqtapi kaq apostolkunaq umalli runakunaqpiwan rimanakusqan kamachikuykunata hunt'anankupaq. 5Chay hinapin iglesiakunata Jesucristopi iñiyninkupi qaqata sayanankupaq kallpacharqanku. Sapa p'unchaytaq iñiqkunaqa askhayarqanku. 6Pablota, puriysiq-masinkunatawan, Asia provinciapi Diospa siminta willanankutan Santo Espíritu hark'arqan, chaymi Frigia provincianta Galacia provinciantawan purirqanku.7Misia provinciaman chayaspankutaq Bitinia hap'iyman riytapuni munarqanku, ichaqa Jesuspa Espiritunmi paykunata hark'arqan. 8Misia provincianta pasaspataq, Troas llaqtaman uraykurqanku. 9Chaypi tuta puñushaspataq rikhuriyta Pabloqa rikurqan. Macedonia provincia runa sayaykuspa payta valekushasqa: Macedoniaman chimpamuspa yanapawayku, nispa. 10Chay rikhuriyta rikurqospa hinan Macedoniaman rinaykupaq q'epichakurqayku, paykunaman allin willakuykunata willamunaykupaq Diospuni waqyawasqankuta yachaspayku. 11Troas llaqtamanta barcopi puririspaykun Samotracia islaman cheqanta rirqayku, qhepantin p'unchaytaq Neápolis llaqtaman barcopi rirqayku. 12Chaymantataq Macedonia provinciaq allinnin hap'iypi Filipos llaqtaman rirqayku. Chaypin Roma llaqtayoq runakuna tiyaqku. Chay llaqtapin iskay-kinsa p'unchayta qhepakurqayku.13Samana p'unchaypin llaqtamanta lloqsispa mayu pataman rirqayku, chaypi judío runakunaq Diosmanta mañakushasqankuta yuyaspa. Chayaspaykutaq tiyaykuspa huñunasqa warmikunaman allin willakuykunata willarqayku. 14Hukkaq warmin Tiatira llaqtamanta Lidia sutiyoq karqan, paymi Dios yupaychaq karqan, sani-puka sumaq awasqakunatan qhatuq. Paypa sonqontan Señorqa kicharirqan Pabloq nisqanta tukuy sonqo uyarinanpaq. 15Hinan Lidiaqa wasinpi kaqkunantin bautizasqa kaspa valekuwarqanku: –Señorpi cheqaq iñiq kasqayta rikuwaspaykichisqa, wasiyman haykuykamuychis qorpachakuq, nispa. Hinaspan pusaykuwarqankupuni. 16Huk kutinmi Diosmanta mañakamuq rishaqtiyku watuq espirituq hunt'aykusqan sipas ñoqaykuwan tupaq lloqsimurqan. Paymi watusqanwan sinchita patronninkunata qolqecharqan. 17Chay sipasmi Pablota ñoqaykutawan qatipakuwaspanku qaparkachaq: –¡Kay runakunaqa Ancha Hatun Diospa kamachinkunan kanku, paykunan imaynatachus qespichisqa kanaykichismanta willashasunkichis! nispa. 18Chay hinatan askha p'unchaykunaña qaparkachaq, Pablotaq ichaqa manaña uyariyta munaspa chay espirituman kutirispa nirqan: –¡Jesucristoq sutinpin kamachiyki, paymanta lloqsiy! nispa. Chaymi kaq ratopacha lloqsirqan.19Sipaspa patronninkunataq manaña gananankupaq kasqanta reparaspa Pablota Silastawan hap'irqanku, hinaspan plazaman aysarqanku kamachikuqkunaman.20Juezkunaman paykunata apaspataq nirqanku: –Kay runakunan judío runa kashaspanku, llaqtanchista ch'aqwachishanku. 21Paykunaqa yachachinku kamachikuyninchispa hark'asqan wak costumbrekunatan, ñoqanchisqa Roma llaqtayoq runakunan kanchis, chaymi yachachikuyninkutaqa mana chaskisunmanpaschu ruwasunmanpaschu, nispanku.22Runakunataq Pablo contra Silas contrapiwan huk-nisqalla hatarirqanku, chaymi juezkunaqa paykunaq p'achanta ch'utispa varakunawan paykunata waqtanankupaq kamachirqanku. 23Sinchita waqtaspa k'irispankutaq carcelman wisq'arqanku, hinaspan carcelerota kamachirqanku allintapuni paykunata waqaychananpaq. 24Carcelerotaq chhayna kamachisqa kaspa ukhukaq carcelman apaykurqan, hinaspan chakinkuta cepopi hap'iykachirqan. 25Kuska tutata hinataq Pabloqa Silaswan Diosmanta mañakusharqanku, himnokunatapas takisharqanku, chaytan preso-masinkupas uyarisharqanku.26Hinaqtinmi qonqaylla sinchita pacha chhaphchikurqan, carcelpa teqsintapas chhaphchirqanraq. Hinan llapan punkukuna kicharparikurqan, sapankaq cadenawan watasqankupas paskarparikurqan. 27Carcelerotaq rikch'arispa, cárcel punkukuna kicharayashaqta rikuspa, espadanta horqokuspa wañurqochikuyta munarqan, presokunaq ayqekusqankuta yuyaspa. 28Chaymi Pabloqa kunkayoqta nirqan: –¡Ama imanakuypaschu, llapallaykun kaypi kashayku! nispa. 29Hinan carceleroqa k'anchayta mañakuspa ukhuman phawaykurqan, hinaspan khatatataspa Pabloq Silaspa ñawpaqenman qonqoriykukurqan. 30Hawaman paykunata pusaspataq nirqan: –Wiraqochaykuna, ¿imatataq ruwasaq qespisqa kanaypaq? nispa.31Chaymi paykunaqa nirqanku: –Señor Jesucristopi iñiy, qespisqan kanki, qanpas wasiykipi kaqkunapas, nispa. 32Chaymantataq Señorpa siminta payman willarqanku, wasinpi llapan kaqkunamanwan.33Hinaqtinmi carceleroqa chay kikin tutapacha paykunata pusaykuspa k'irinkuta mayllirqan, hinaspan payqa bautizachikurqan llapan familianpiwan.34Chaymantataq paykunata wasinman pusaykuspa mikhuchirqan, wasinpi llapan familianpiwan Diospi iñisqanmantataq q'ochukurqan. 35Tutamantataq juezkunaqa guardiakunata carceleroman kacharqanku: –Chay runakunata kacharimpuychis, nispa. 36Hinan carceleroqa chay simikunata Pabloman willarqan: –Juezkunan qantawan Silastawan kacharipunaypaq kamachimuwanku, chay hinaqa, lloqsipuspaykichis allillanña ripuychis, nispa. 37Chaymi Pabloqa guardiakunata nirqan: –Roma llaqtayoq runakuna kashaqtiyku, mana huchachasqata runa qayllapi waqtawaspanku, carcelman wisq'ashawaspankuchu, ¿kunanri pakallapi kacharirqoshawanku? Manan hinachu kanan, aswanpas kikinku hamuspa horqowachunku, nispa. 38Chaymi guardiakunaqa kutispa Pabloq nisqanta juezkunaman willamurqanku. Hinaqtinmi Roma llaqtayoq runakuna kasqankuta uyarispa mancharikurqanku. 39Hinaspan juezkunaqa rispa Pablota Silastawan valekurqanku pampachaykunankupaq, horqomuspankutaq valekurqanku llaqtamanta ripunankupaq.40Paykunataq carcelmanta lloqsipuspanku Lidiaq wasinman haykurqanku, chaypi wawqe-panakunawan tupaspataq kallpachaykuspa ripurqanku.

HECHOS 17

1Pablowan Silaswanmi Anfípolis llaqtanta Apolonia llaqtanta rispa, Tesalónica llaqtaman chayarqanku, chaypin judío runakunaq sinagogan karqan. 2Chaymi Pabloqa imaynan haykullaqpuni hina, chaymanpas haykullarqantaq, kinsa samana p'unchaykunapitaq Diospa Simin Qelqakunamanta paykunawan tapunakuspa rimarqanku. 3Hinan Pabloqa entiendechirqan Cristoqa ñak'arispapuni wañusqanmanta kawsarimpunanta sut'inchaspa. Paymi nirqan: –Ñoqaq qankunaman willasqay Jesuspunin Cristoqa, nispa. 4Chaymi wakin judío runakunaqa iñispa Pablowan Silaswan huñukurqanku, Diosta yupaychaq Grecia suyu runakunapas allichachaq warmikunapas askhapuni iñirqanku. 5Mana iñiq judío runakunataq ichaqa envidiakuspa, wakin qella tomaqaya millay runakunata pusarqanku, hinaspan askhata huñuspa llaqtata ch'aqwachirqanku. Jasonpa wasinman phawaykuspataq runakunaman Pablota Silastawan horqomuytapuni munarqanku. 6Paykunata mana tarispataq, Jasonta wakin iñiqkunatawan llaqtapi kamachikuqkunaman aysarqanku qaparkachaspa: –¡Kay pachantinpi tiyaqkunata ch'aqwachiqkunan kaymanpas chayamullantaq, 7chay runakunatan Jasonqa wasinpi chaskisqa! Paykunaqa llapankun Roma rey Cesarpa kamachikuynin contra ruwanku. Jesús nisqa wak reymi kan, nispa, rimaspanku.8Chaykunata uyarispan runakunapas llaqtapi kamachikuqkunapas ch'aqwarqanku. 9Jasonmanta wakin iñiqkunamantawan garantía qolqeta chaskispataq kacharipurqanku. 10Hinaqtinmi iñiqkunaqa tutayaykuqtin hina Pablota Silastawan Berea llaqtaman kacharparirqanku. Paykunataq chayaspa judío runakunaq sinagoganman rirqanku. 11Chay Berea llaqtapi kaqkunan Tesalónica llaqtapi kaqkunamantaqa aswan sumaq sonqo runakuna karqanku. Paykunan Diospa siminta tukuy sonqo chaskikurqanku, chaykunaqa hinapunichus kasqantataq Diospa Simin Qelqakunapi sapa p'unchay t'aqwirqanku. 12Chaymi paykunamanta askha iñirqanku, Grecia suyu allichachaq warmikunapas, askha qharikunapas. 13Ichaqa Tesalónica llaqta judío runakunan Berea llaqtapipas Diospa siminta Pablo willashasqanta yachaspa hamurqanku, hinaspan chaypipas runakunata yuyaychaspa tanqarqanku ch'aqwanankupaq.14Hinaqtinmi iñiqkunaqa Pablota kaq rato lamar-qochakama kacharparirqanku. Silaswan Timoteowantaq ichaqa Berea llaqtapi qhepakurqanku.15Pablota pusaq qharikunataq Atenas llaqtakama riysirqanku, hinan Pabloqa pusaqnin qharikuna kutipushaqtinku valekurqan: –Silaswan Timoteowan usqhaylla hamuchunku, nispa nimunankupaq.16Pablon Silasta Timoteotawan Atenas llaqtapi suyasharqan, hinaspan llaqtata idolokunawan hunt'aykusqata rikuspa sonqonta nanachikurqan.17Chaymi sinagogapi judío runakunawan Diosta yupaychaqkunawan tapunakuspa rimarqan, hinallataqmi sapa p'unchay plazapi paywan tupaqkunawanpas tapunakurqan. 18Epicureo t'aqamanta Estoico t'aqamantawan wakin yachayniyoqkunan Pablowan churanakurqanku. Wakinmi nirqanku: –¿Imatataq riman kay thawtiqri? nispa. Wakintaq nirqanku: –Wak dioskunamanta willakuqmanmi rikch'akun, nispanku. Chaytaqa nirqanku Jesusmanta allin willakuykunata kawsarimpuytawan willakuqtinmi. 19Chaymi payta moqo patapi Areópago nisqa huñukuyman pusarqanku: –¿Willawankikumanchu kay mosoq yachachikuyniyki imachus kasqanta? 20Mana hayk'aq yachasqaykutan uyarichiwankiku, chaymi imachus kay kasqanta yachayta munayku, nispanku. 21Atenas llaqtayoq runakunapas chaypi tiyaq wak llaqtayoq runakunapas mosoq willakuykunata uyarispa tapunakuspallapunin kaqku. 22Chaymi Pabloqa Areópago huñukuy chawpipi sayaykuspa nirqan: –Atenas llaqta runakuna, lliw imaymanapin reparani dioskunata tukuy sonqo yupaychaq kasqaykichista. 23Purishaspaymi yupaychanaykichiskunata qhawaspa, huk altarpi tarimurqani: “Mana Reqsisqa Diospa Altarnin”, nispa qelqasqata. Qankunaq mana reqsispalla yupaychasqaykichis, chay Diosmantan ñoqaqa willashaykichis. 24Chay mana reqsisqaykichis Diosmi kay pachata chaypi tukuy imaymana kaqtapas kamaqqa, paymi hanaq pachaqpas kay pachaqpas dueñonqa. Chaymi payqa mana runakunaq ruwasqan wasikunapichu tiyan. 25Manallataqmi Diosqa imapipas runaq yanapayninta suyanchu, aswanmi payqa llapanchista kawsachiwanchis, samaytapas, tukuy imatapas qowanchis. 26Ch'ulla runallamantan lliw runakunatapas mirachirqan kay pachantinpi tiyanankupaq, hinaspan paykunapaq tiempokunatapas, tiyanankuq qorpankunatapas churapurqan. 27Chaytan Diosqa ruwarqan runakuna payta maskhanankupaq, ichapas imaynallamantapas reparaspa payta tarinkuman. Chaywanpas Diosqa manan sapankanchismantaqa karupichu kashan. 28Imaynan ninku hina: Paypin kawsanchispas, purinchispas, kashanchispas, nispa. Wakin harawi qelqaqniykichispas nillantaqmi: Paypa mirayninmi ñoqanchispas kanchis, nispa. 29Diospa miraynin kashaspanchisqa manan yuyananchischu Diosqa qoriman, qolqeman, rumiman rikch'akuq kasqantaqa, manallataqmi runaq yuyasqanman hina llut'asqa kasqantapas yuyananchischu. 30Diosqa ñawpa tiempopi runakunaq mana yachaspa huchallikusqankutan hinallata qhawarqan, kunanmi ichaqa hinantinpi llapallan runakunata kamachin huchata saqepuspa Diosman kutirikunankupaq. 31Diosqa huk p'unchaytan churanña, chay p'unchaypin akllasqan Jesuswan kay pachapi tiyaqkunata chaninninpi juzganqa. Chay hina kasqantaqa lliw runamanmi reqsichin, wañusqanmanta payta kawsarichimpuspan, nispa. 32Wañusqakunaq kawsarimpunanta uyarispankutaq wakin asikurqanku, wakintaq nirqanku: –Kaymantaqa hukpiñan uyarisqaykiku, nispa. 33Chaymi Pabloqa paykuna ukhumanta lloqsipurqan. 34Wakintaq ichaqa Pablowan huñukuspa iñirqanku. Hukninkun karqan Areópago huñukuypi kaq Dionicio, hinallataq Dámaris sutiyoq warmipas, hukkunapas iñillarqankutaqmi.

HECHOS 18

1Chaykuna qhepatan, Pabloqa Atenas llaqtamanta lloqsispa Corinto llaqtaman rirqan. 2Chaypin tuparqan Ponto suyumanta judío runa Aquilawan. Paymi chayllaraq Italia suyumanta warmin Priscilapiwan chayamurqanku, Roma llaqtamanta llapan judío runakunata lloqsinanpaq Roma rey Claudio kamachikusqanrayku. 3Chaymi Pabloqa kasqankama llank'anayoq kaspa paykunawan qhepaspa kuska llank'arqan. Paykunaqa toldo ruwaqmi karqanku.4Sapa samana p'unchaypitaq sinagogapi Pabloqa tapunakuspa rimaq judío runakunawanpas mana judío runakunawanpas, paykunata iñichiyta munaspa.5Silaswan Timoteowan Macedonia provinciamanta chayamuqtinkutaq Pabloqa Diospa siminta willaspallaña purirqan, Jesusqa Cristopuni kasqanta judío runakunaman willaspa. 6Paykuna Pablota cheqnipakuqtinkun, k'amiqtinkun Pabloqa p'achanta paykuna contra chhaphchispa nirqan: –Qankuna kikiykichismi wañunaykichispaq huchachakunkichis, ñoqaqa manan ima huchayoqpaschu kani, kunanmantaqa mana judío runakunamanmi ripusaq, nispa. 7Sinagogamanta lloqsipuspataq, Dios yupaychaq Justo sutiyoq runaq wasinman haykurqan qayllallapi kasqanrayku. 8Sinagogapi umalli runa Crispotaq Señor Jesuspi iñirqan, wasinpi lliw kaqkunapiwan. Askhataq Corinto llaqtapi kaqkunapas Diospa siminta uyarispa iñirqanku, hinaspan bautizachikurqanku. 9Señor Jesusmi huk tuta rikhuriypi Pablota nirqan: –Ama manchakuychu, aswanpas rimallay, amataq upallaychu, 10ñoqan qanwan kashani, manan pipas imanasunkipaschu, kay llaqtapiqa askhan ñoqapi iñiqkuna kashan, nispa.11Pabloqa Corinto llaqtapin wata soqta killayoqta tiyarqan Diospa siminta paykunaman yachachispa.12Acaya provinciapi Galión kamachikuq kashaqtinmi judío runakunaqa huk-nisqalla Pablo contra hatarirqanku, hinaspan juzganaman payta apaspa nirqanku: 13–Kaymi runakunata yachachishan, kamachikuy simita p'akispa huk-hinanmanta Diosta yupaychanankupaq, nispanku. 14Pablo rimarinanña kashaqtinmi Galionqa judío runakunata nirqan: –Judío runakuna, ima mana allin ruwaypas, hatun huchapas kallaqtinmi qankunataqa uyariykichisman.15Aswanpas kunanqa rimaykunamanta, sutikunamanta, kamachikuy simiykichiskunamantawan churanakuy kashan chayqa, qankunan chaytaqa yachakunkichis. Ñoqaqa manan chaykunamanta juez kaytaqa munanichu, nispa 16juzganamanta paykunata qarqorqan. 17Hinaqtinmi judío runakunaq sinagoganpi umalli runa Sostenesta llapamanta hap'ispa, Galionpa ñawpaqenpi maqarqanku. Galiontaq mana reparaqpas tukurqanchu. 18Pabloqa unaytaraqmi Corinto llaqtapi qhepakurqan. Chaymantataq iñiqkunaqa payta kacharparipurqan, hinan Siria provinciapi Antioquía llaqtaman barcopi rirqan, paywanmi rirqanku Priscilapas Aquilapas. Pabloqa manaraq barcopi puririshaspanmi Cencrea llaqtapi kashaspa Diosman prometekusqanta hunt'ananpaq chukchanta rutuchikurqan. 19Efeso llaqtaman chayaspataq Pabloqa Priscilata Aquilatawan chayman saqerqan, hinaspan sinagogaman haykuspa judío runakunawan tapunakuspa rimarqanku.20Chaymi iñiqkunaqa unaytaraq paykunawan qhepakunanpaq valekurqanku, Pablotaq ichaqa mana uyakurqanchu. 21Aswanmi pasapushaspa paykunata nirqan: –Dios munaqtinqa huktawanmi watukuq kutimusqaykichis, nispa. Hinaspanmi Efeso llaqtamanta puririrqan. 22Cesarea llaqtaman chayaspanmi Jerusalén llaqtapi iglesiata napaykuq wicharirqan, chaymantataq Antioquía llaqtaman rirqan. 23Huk tiempo chaypi tiyarispañataq llaqtan-llaqtanta purirqan Galacia provinciantinpi, Frigia provinciantinpi kaq iñiqkunata kallpachaspa. 24Chaypachan Efeso llaqtaman chayarqan Alejandría llaqtayoq Apolos sutiyoq judío runa, paymi karqan kusa rimaq qhari, Diospa Simin Qelqakunata allinta yachaq. 25Paymi Señorpa ñanninpi yachachisqa karqan, chaymi Jesusmanta iman kaqtapuni tukuy sonqo rimaqpas yachachiqpas, hinaña Juanpa bautismollanta yachashaspapas. 26Apolosmi judío runakunaq sinagoganpi mana manchakuspa rimayta qallarirqan. Priscilawan Aquilawantaq Apolospa rimasqanta uyarispa wasinkuman payta pusarqanku, hinaspan aswan sut'itapuni Diospa ñanninta yachachirqanku.27Apolosqa Acaya provinciaman riyta munaqtinmi Efesopi kaq iñiqkuna payta kallpacharqanku, hinaspan Acayapi kaq iñiq-masikunaman qelqarqanku Apolosta allinta chaskinankupaq. Paytaq chayaspan Diospa khuyapayakuyninrayku iñiqkunata anchata yanaparqan.28Apolosqa ancha atiywan rimaspan llapa runaq qayllanpi judío runakunata atiparqan, Jesuspuni Cristoqa kasqanta Diospa Simin Qelqakunawan sut'inchaspa.

HECHOS 19

1Apolos Corinto llaqtapi kashaqtinmi Pabloqa orqo-orqonta purispa Efeso llaqtaman chayarqan. Chaypi wakin iñiqkunawan tupaspa, 2paykunata nirqan: –¿Iñispaykichisqa chaskirqankichischu Santo Espirituta? nispa. Paykunataq nirqanku: –Manapunin uyarillarqaykupaschu Santo Espirituq kasqantaqa, nispa. 3Chaymi Pabloqa nillarqantaq: –¿Imayna bautismopitaq bautizachikurqankichis? nispa. Paykunataq nirqanku: –Juanpa yachachisqanman hinan bautizachikurqayku, nispanku. 4Pablotaq nirqan: –Juanqa yachachirqan huchata saqepuspa Diosman kutirikuspa bautizachikuytan. Juanqa runakunatapas nillarqantaqmi: “Qhepayta hamuq Señor Jesuspi iñiychis”, nispa. 5Chayta uyarispankutaq Señor Jesuspa sutinpi bautizasqa karqanku. 6Makinta paykunaman Pablo churaykuqtintaq Santo Espirituqa paykunaman uraykamurqan, hinan wak rimaykunapi rimarqanku profetizarqanku ima. 7Llapan qharikunataq chunka iskayniyoq hina karqan. 8Pabloqa judío runakunaq sinagoganman haykuspanmi kinsa killantin mana manchakuspa rimarqan, Diospa qhapaqsuyunmanta willaspa, paykunata iñichiyta munaspa. 9Wakintaq sonqonkuta rumiyaykachikuspa mana iñiyta munaspa askha runaq qayllanpi Jesucristopi iñiymanta mana allinta rimarqanku. Chaymi Pabloqa paykunamanta t'aqakuspa iñiqkunata wakman pusarqan, Tiranno sutiyoq runaq yachachinan wasipi sapa p'unchay yachachimunanpaq. 10Chay hinan karqan iskay watantin, chaymi Asia provinciapi llapan judío runakunapas mana judío runakunapas Señor Jesusmanta willakuyta uyarirqanku. 11Diosqa Pablowanmi mana rikusqa milagrokunata ruwachirqan.12Chaymi Pabloman tupaykuq pañuelokunatapas p'achakunatapas onqosqakunaman apaqtinku, onqoyniyoqkunaqa qhaliyarqanku, kaqllataq mana allin espiritukunapas lloqsirqanku. 13Wakin judío runakunan mana allin espiritukunata qarqospa hinantinta puriqku, paykunan runakunamanta mana allin espiritukunata qarqoyta munaspa Señor Jesuspa sutinta hoqarispa nirqanku: –Pabloq willakusqan Jesuspa sutinpin kamachiykichis: ¡Lloqsiychis paymanta! nispa. 14Judío runakunaq umalli sacerdote Escevaq qanchis churinkunan chaytaqa ruwaqku.15Chayta niqtinkun chay mana allin espirituqa kutichirqan: –Jesustaqa reqsinin, Pablopas pichus kasqantaqa yachanin. Qankunari, ¿pitaq kankichis? nispa. 16Hinan mana allin espirituq hunt'aykusqan runaqa paykunaman phawaykuspa llapankuta maqaspa atiparqan, chaymi paykunaqa sinchi k'irisqa q'alallaña chay wasimanta ayqerqanku. 17Chayta yachaspanmi Efeso llaqtapi judío runakunapas mana judío runakunapas llapallanku anchatapuni mancharikurqanku. Ahinapin Señor Jesusta hatuncharqanku. 18Chaymi iñiqkunaqa askha hamurqanku manaraq iñiq kashaspa millay ruwasqankuta sut'ita willakuspa. 19Kaqllataq wakin iñiqkunapas layqakunanku libronkuta apamuspa llapankuq qayllanpi kanaykurqanku, paykunan ñawpaqqa layqa kasqaku. Chay kanasqa librokunaq precionmi karqan phisqa chunka waranqa jornal qolqe.20Ahinapin Señor Jesusmanta willakuyqa hinantinman mast'arikurqan, askhapunitaq iñirqankupas.21Chaykuna qhepatan Pabloqa sonqonpi yuyaykurqan Macedonia provincianta Acaya provinciantawan purispaña Jerusalén llaqtaman rinanpaq: –Chaymantaqa Roma llaqtatapas risaqpunin, nispa.22Hinaspan yanapaqnin Timoteota Erastotawan Macedoniaman kacharqan, paytaq huk tiempota Asia provinciapi qhepakurqan. 23Chay tiempopin sinchipuni ch'aqway karqan Jesucristopi iñiymanta.24Demetrio sutiyoq qolqe takaq runan Artemisa diosa yupaychana wasiq rikch'aynin wasichakunata qolqemanta ruwaspa sinchitapuni ganaqku ruwaq-masinkunapiwan. 25Chaymi Demetrioqa llank'aq-masinkunata chay oficiopi llank'aqkunatawan huñuykuspa nirqan: –Wiraqochaykuna, yachanchismi, kay llank'asqanchiswanmi allinta ganakushanchis.26Ichaqa rikushankichismi uyarishankichismi kay Pabloq rimasqanta. Paymi nin: Runaq ruwasqanqa manan dioschu, nispa. Chaytaqa manan Efeso llaqtallapichu nin, aswanpas yaqa Asia provinciantinpin askha runakunataña iñirqachispa pantachishan.27Chay hinaqa, llank'ananchismi qollupunman, Artemisa diosaq yupaychana wasinmi pisichasqa kanman, mentasqa kayninpas chinkapunmanmi. Yachanchis hinapas Artemisa diosataqa Asia provinciantinpipas, kay pachantinpipas llapallan yupaychanku, nispa. 28Chaykunata uyarispataq paykunaqa k'arak phiñasqa qaparkacharqanku: –¡Hatunmi Efeso llaqta runakunaq diosan Artemisaqa! nispanku. 29Hinaqtinmi llaqtantin ch'aqwarqanku, hinaspan Pabloq puriqmasin Macedonia llaqtayoq Gayota Aristarcotawan hap'irqospa huñukunanku cheqasman huk-nisqalla aysarqanku. 30Pablopas munarqanmi runakunaq kasqanman rispa rimapayayta, ichaqa iñiqkunan payta hark'arqanku. 31Asia provinciapi kamachikuq wakin amigonkunapas Pabloman kachallarqankutaq huñukunanku cheqasman ama rikhurinanpaq valekuspanku. 32Chaykamataq huñukunanku cheqaspi hatun ch'aqway karqan, wakinmi hukta rimaspa qaparirqanku, wakintaq huk-hinata rimaspa qaparirqanku, yaqa llapantaq mana yacharqankuchu imaraykuchus huñunakusqankuta.33Hinan judío runakunaqa tanqaspalla Alejandrota runakunaq ñawpaqenman horqorqanku. Runakunaqa yuyarqankun Alejandroq rimaykuy munasqanta. Alejandrotaq upallanankupaq makinwan señascharqan defiendekunanpaq. 34Judío runa kasqanta reqsispataq ichaqa, llapallanku huk kunkalla yaqa iskay horata hina qaparkacharqanku: –¡Hatunmi Efeso llaqta runakunaq diosan Artemisaqa! nispanku. 35Chay llaqtaq umalli qelqaqninmi runakunata upallachispaña nirqan: –Llaqtamasiykuna, llapa runan yachan Efeso llaqtaq hatun diosan Artemisaq yupaychana wasinta waqaychaq kasqanchista, hinallataq hanaq pachamanta uraykamuq rikch'ayninta waqaychaq kasqanchistapas.36Mana negay atina kashaqtinqa upallakunaykichismi, amataq imatapas hawan-ukhuntaqa ruwaychischu.37Kay runakunataqa apamunkichis manan yupaychana wasita suwakusqanmantachu, manallataq diosaykichis contra rimasqanmantachu. 38Chay hinaqa, Demetrioqchus llank'aq-masinkunapiwan pitapas quejakunan kan chayqa, kanmi juezkunapas llaqta kamachiqkunapas, chaypi sapankanku quejanakuchunku. 39Imatawanpas quejakunkichis chayqa, juzgana huñunakuypin sut'inchasqa kanqa.40Kunan p'unchay ch'aqwaymantaqa paqtan Roma suyu soldadokuna huchachawasunman, kay huñunakuymanta tupapakunanchispaq mana imapas kaqtin, nispa. 41Chayta nispataq llapa runata wasinkuman kachapurqan.

HECHOS 20

1Ch'aqway tukukuqtintaq Pabloqa iñiqkunata waqyachimuspa paykunata kallpacharqan. Hinaspan paykunamanta kacharparikuspa puriripurqan Macedonia provinciaman rinanpaq. 2Chayninta purispanmi iñiqkunata allinta kallpachaykuspaña Grecia suyuman chayarqan. 3Chaypi kinsa killa kasqanmantañataq Siria provinciaman barcopi rinan kasharqan, hinaspan judío runakunaq pay contra mana allin yuyaykusqankuta yacharqorqan, chaymi Macedonianta kutipunanpaq yuyaykukurqan.4Pablotan riysirqanku: Berea llaqtayoq Pirroq churin Sópater, Tesalónica llaqtayoq Aristarco, Segundopiwan, Derbe llaqtayoq Gayo, Timoteopiwan. Hinallataq Asia provinciamanta Tíquico, Trofimopiwan.5Wakinmi ñawpaspa Troas llaqtapi suyamuwarqanku.6Ñoqaykutaq Mana Qonchuyoq T'anta Mikhuna Fiesta qhepata Filipos llaqtaman barcopi rispa, Troas llaqtaman phisqa p'unchaypi paykunaman ayparqayku, chaypin qanchis p'unchayta paykunawan karqayku.7Semana qallariy p'unchaytan iñiqkunaqa t'anta phasmiq huñunakurqayku, hinan Pabloqa paykunata yachachirqan. Qhepantin p'unchay puririnan kaqtintaq kuska tutakama unayta rimarqan. 8Huñunakusqayku altos wasipin askha lamparakuna k'anchasharqan.9Ventanapitaq Eutico sutiyoq wayna tiyasharqan. Pablo unayta rimaqtintaq waynaqa puñuywan aysachikurqan. Misk'ita puñurqapuspan kinsa pata altosmanta pampaman urmaykurqan, chaymi wañusqata hoqarirqanku. 10Hinan Pabloqa uraykuspa waynata oqllaykurqan, marq'arikuspataq nirqan: –Ama mancharikuychischu, waynaqa kawsashanmi, nispa.11Kaqta wichaspataq Pabloqa t'antata phasmirqan, mikhuspataq sut'iyamunankama unayta parlallarqantaq, chaymantataq puriripurqan. 12Waynata kawsashaqta wasiman pusaspankutaq iñiqkunaqa mayta kusikurqanku. 13Ñoqaykutaq barcoman ñawpaspayku Asón llaqtaman barcopi rirqayku, chaypi Pablowan tupanaykupaq, payqa chakillapi rinanpaqmi yuyaykukurqan. 14Asón llaqtapi paywan tupaqtiykutaq Pabloqa barcoman wichamurqan, hinaspan Mitilene llaqtaman rirqayku. 15Chaymanta barcopi rispaykutaq, qhepantin p'unchayta Quío isla chimpaman chayarqayku. Qhepakaq p'unchaytaq Samos islaman chimparqayku, qhepantin p'unchaytaq Mileto llaqtaman chayarqayku. 16Pabloqa manan Efeso llaqtaman chayayta munarqanchu, Asia provinciapi manaña qhepananrayku, chaymi chimpallanta barcopi pasananpaq yuyaykukurqan. Payqa usqhasharqanmi, atikuqtinqa Jerusalén llaqtapi Pentecostés p'unchayta kananrayku. 17Mileto llaqtapi kashaspataq Pabloqa waqyachimurqan Efeso llaqtapi iglesia umalli runakunata. 18Chayamuqtinkutaq paykunata nirqan: –Asia provinciaman chayamusqay p'unchaymantapachan qankunaqa yachankichis imaynatachus tukuy tiempo qankuna ukhupi purisqayta.19Tukuypi huch'uyyaykukuspa mayta waqaspa Señorta servirqani, hinaña judío runakuna ñoqa contra imaymanata yuyaykusharqanku chaypas.20Yachallankichistaqmi runa qayllapipas wasi-wasipipas imapas qankunapaq allin kaqtaqa yachachinaypaq listollapuni kashasqayta. 21Judío runakunamanpas mana judío runakunamanpas tukuy sonqon willarqani: Huchata saqepuspa Diosman kutirikuychis, Señorninchis Jesucristopipas iñiychis, nispa. 22Kunanqa Santo Espirituq pusasqanpunin Jerusalén llaqtaman rishani, chaypi imachus sucedewananta mana yachaspa. 23Ichaqa Santo Espiritullan sapanka llaqtapi willamuwan carcelman haykunayta ñak'arinaytawan. 24Manataqmi imaraykupas kawsayniytaqa ñoqa kikiypaq ancha chaniyoqpaqchu qhawarikuni, aswanpas kayllatan munani: Señor Jesusmanta chaskisqay llank'anata kusikuywan tukuyllatapuni. Kay llank'anaqa Diospa khuyapayakuyninmanta allin willakuykunata willanaymi.25Diospa qhapaqsuyunmanta qankunaman willaspaymi purirqani, kunanqa yachanin, manan mayqenniykichispas uyayta rikuwankichisñachu.26Chaymi kunan sut'inchaykichis: Ñoqaqa manañan huchayoqchu kani pillapas wiñaypaq huchachasqa kananmantaqa. 27Diospa lliw yuyaykusqantaqa mana pakaykuspan willarqaykichis. 28Chayrayku cuidakuychis kikiykichista, hinallataq lliw iñiqkunatapas cuidaychis, paykunata cuidaqpaqmi Santo Espíritu churarqasunkichis. Diospa iglesianta michiychis, chay iglesiantan Jesucristoq yawarninwan rantikurqan.29Yachanin ripusqay qhepata q'otuqkuna yarqasqa lobokuna hina qankunaman haykumunanta, paykunaqa iñiqkunatan tukurqoyta munanqaku. 30Qankuna ukhullamantataqmi waqllisqa rimaq runakunaqa hatarinqa, iñiqkunata q'otuspa aysaqanankupaq.31Chayrayku rikch'ashallaychispuni, kinsa watantin tuta-p'unchay sapankata waqayniywan mana samaspa anyasqayta yuyarispaykichis. 32Kunanqa, wawqeykuna, Diosmanmi hap'iykachiykichis, paypa khuyapayakuyninmanta simitataq sonqoykichispi hap'iychis, chayqa atiyniyoqmi kallpachanasuykichispaq, chay hinapi Diospa lliw akllakusqankunawan kuska herenciata Diosmanta chaskinaykichispaq. 33Manan piqpa qolqentapas qorintapas p'achantapas munapayarqanichu.34Qankunaqa yachankichisñan kay makiykunawan llank'aqtiy ñoqapaqpas ñoqawan kaqkunapaqpas mana imapas pisiwasqankuta. 35Tukuy ruwasqaypin rikuchirqaykichis, chay hinata llank'aspa pisichikuqkunata yanapanapuni kasqanta. Señor Jesuspa siminkunata yuyariychis, pay kikinmi nirqan: “Aswan kusisamiyoqqa qoqmi chaskiqmantaqa”, nispa.36Chaykunata nispañan llapankuwan qonqoriykukuspa mañakurqan. 37Chaymi llapallanku khuyayta waqarqanku, hinaspan Pablota abrazaykuspa much'aykurqanku, 38manañan uyaytaqa rikunkichisñachu, nisqanmanta khuyaytapuni llakikuspanku. Hinaspan barcoman riysirqanku.

HECHOS 21

1Paykunawan t'aqarinakuspaykun barcoman haykuspa Cos nisqa islaman cheqanta rirqayku, qhepantin p'unchaytaq Rodas islaman, chaymantataq Pátara llaqtaman rirqayku. 2Fenicia hap'iyman riq barcota tarispataq chayman haykuspayku puririrqayku.3Rishaspataq lloq'e ladopi Chipre islata rikurqayku, hinaspan Siria provinciaman pasaspa Tiro llaqtaman chayarqayku, chaypi barcoqa cargata saqenan kaqtin.4Iñiqkunata chay llaqtapi tarispaykutaq qanchis p'unchayta qheparqayku. Chaymi paykunaqa Santo Espirituq willasqan kaspa Pablota hark'arqanku: –Amaña Jerusalén llaqtaman riychu, nispa.5Chaywanpas, chay p'unchaykuna qhepatan lloqsirqayku, llapallankun warmintin wawakunantin llaqta hawakama pusawarqanku. Hinaspan lamar-qocha patapi qonqoriykukuspa mañakurqayku.6Abrazaykunakusqayku qhepatan barcoman haykurqayku, paykunataq wasinkuman kutipurqanku.7Ñoqaykutaq Tiro llaqtamanta barcopi purimuspaña Tolemaida llaqtaman chayarqayku. Chaypi wawqe-panakunata napaykuspaykun paykunawan huk p'unchayta qhepakurqayku. 8Chaymantataq qhepantin p'unchay puririspayku Cesarea llaqtaman chayarqayku. Allin willakuykunata willaq Felipeq wasinpitaq qorpachakurqayku, payqa akllasqa qanchis diaconokunamanta hukninmi karqan. 9Paymi tawa doncella ususiyoq karqan, paykunan profetizaqku.10Chaypi pisi p'unchaykuna kashaqtiykutaq Agabo sutiyoq profeta Judea provinciamanta uraykamurqan,11paymi asuykamuwaspanku Pabloq chumpinwan chakinta makintawan watakuspa nirqan: –Kay hinatan Santo Espirituqa nin: Ahinatan judío runakunaqa Jerusalén llaqtapi kay chumpiyoq qharita watanqaku, hinaspan wak suyu runakunaman hap'iykachinqaku, nispa. 12Chayta uyarispaykun ñoqaykupas chaypi kaqkunapas Pablota valekurqayku Jerusalén llaqtaman amaña rinanpaq. 13Chaymi Pabloqa nirqan: –¿Imatan kay hinata waqaspa sonqoyta “ch'allaq” nichiwankichis? Ñoqaqa manan watasqa kanallaypaqchu listo kashani, aswanpas Señor Jesuspa sutinrayku Jerusalén llaqtapi wañunaypaqwanmi listo kashani, nispa. 14Chaymi mana hark'achikuyta munaqtin upallakapurqayku, hinaspan nirqayku: –Señorpa munaynin ruwasqa kachun, nispa. 15Chay p'unchaykuna qhepataña q'epichakuspayku Jerusalén llaqtaman wicharqayku. 16Hinan Cesarea llaqtamantapas wakin iñiqkunaqa riysillawarqankutaq, paykunan Chipre islamanta Mnasón sutiyoq ñawpa iñiqpa wasinman pusawarqanku, chaypi qorpachakunaykupaq. 17Jerusalén llaqtaman chayaqtiykun wawqe-panakunaqa kusisqa chaskiwarqanku. 18Qhepantin p'unchaytaq Pabloqa ñoqaykupiwan Jacoboqta rirqan, chaypin iglesiapi umalli runakuna llapanku huñuykusqa kasharqanku.19Paykunata napaykusqanmantañataq Pabloqa llapachallanta willarqan, imaynatachus Diosqa mana judío runakuna ukhupi paywan ruwasqanta. 20Hinan paykunaqa chayta uyarispa Diosta hatuncharqanku, hinaspataq Pablota nirqanku: –Rikushankin, wawqéy, askha waranqanpi judío runakunaq iñisqanta, llapankutaqmi Moisespa kamachikuy siminman sinchitapuni k'askakuqkuna kanku. 21Qanmantataqsi rimaqta uyarinku: Mana judío runakuna ukhupi tiyaq judío runakunatas yachachishanki, Moisespa kamachikuy siminta mana kasunankupaq, churinkuq qhari-kaynin qarachatapas ama señalanankupaq, amallataq costumbrenchisman hinapas purinankupaqwan, nispa. 22¡Kunanri, imanaykusuntaq! Chayamusqaykitaqa yachanqakupunin. 23Chay hinaqa, kay nisqaykuta ruway: Ñoqayku ukhupin Diosman prometekuq tawa qharikuna kashan.24Paykunata pusaspayki paykunawan kuska Dios yupaychana wasipi ch'uyanchakamuy, hinaspa paykunaman gastonta pagay chukchankuta rutuchikamunankupaq. Ahinapin llapanku yachanqaku qanmanta willakusqankuqa mana cheqaqpunichu kasqanta, aswanpas yachanqaku qanpas Moisespa kamachikuy siminta hunt'aspa purimusqaykita. 25Iñiq mana judío runakunamanqa ñan qelqarqanchisña rimanakusqanchista: Aman mikhunkichischu idolokunaman haywasqa mikhunatapas, yawartapas, seq'osqa aychatapas, amallataq qhelli huchapipas purinkichischu, nispa. 26Hinaqtinmi Pabloqa chay runakunata pusarikuspa qhepantin p'unchayta paykunawan kuska ch'uyanchakurqan, chaymantataq Dios yupaychana wasiman haykurqan, ch'uyanchakuyninku p'unchaykuna hayk'aqchus hunt'akunanta willakuq, hayk'aqtaqchus sapankanku ofrendankuta haywanankutawan willakuq. 27Qanchis p'unchayña hunt'akunan kashaqtintaq, Asia provinciamanta wakin judío runakunaqa Dios yupaychana wasipi Pablota rikuspa, llapallan runata ch'aqwachirqanku, payta hap'irqospataq qaparirqanku:28¡Israel qharikuna, yanapawayku! Kay runan hinantinpi yachachimun Israel llaqta contra, Moisespa kamachikuy simin contra, Dios yupaychana wasi contrapiwan, chaymantapas mana judío runakunatan Dios yupaychana wasiman pusaykun, hinaspan kay ch'uya cheqasta qhellichanku, nispanku. 29Ñawpaqtan Efeso llaqtayoq Trofimota paywan kuskata llaqtapi rikurqanku, chaymi yuyarqanku Dios yupaychana wasiman Pabloq pusaykusqanta. 30Hinan llaqtallantin ch'aqwaspa runakunaqa huñunarqokurqanku, hinaspan Pablota hap'ispa Dios yupaychana wasimanta hawaman aysaspa punkukunatapas wisq'arqapurqanku.31Pablota wañurqachiytapuni munashaqtinkun Roma soldado comandanteman willarqanku: –Jerusalenpin lliw runakuna manchanata ch'aqwashanku, nispa.32Chaymi comandanteqa soldadokunata capitankunatawan usqhaylla pusarikuspa paykunaman phawarirqan. Hinan comandanteta soldadokunatawan rikuspanku manaña Pablota maqarqankuchu.33Hinaqtinmi comandanteqa Pablota hap'ispa, kamachirqan iskay cadenawan payta watanankupaq. Hinaspan tapurqan pichus kasqanta imatachus ruwasqantawan. 34Runakuna ukhumantataq qaparimurqanku, wakin hukta, wakintaq wakta, chaymi ch'aqwasqankurayku mana imatapas sut'ita yachaspan Pablota cuartelman apachirqan. 35Gradasman chayaqtintaq soldadokunaqa Pablota wanturqanku, runakuna phawaykamusqanrayku. 36Runakunaqa ancha askhan qatimurqanku: –¡Wañuchun! nispa qaparkachaspanku. 37Pablota cuartelmanña apaykushaqtinkutaq, Pabloqa comandanteta nirqan: –¿Huk ratochallapas rimapayaykimanchu? nispa. Comandantetaq nirqan: –¿Yachankichu griego rimayta?38¿Manachu qanqa kashanki chay Egipto runa? Paymi kay ñawpaq p'unchaykunallapi runakunata hatarichispa ch'aqwachirqan, hinaspa runa wañuchiqkunata tawa waranqata ch'inneqman pusarqan, nispa. 39Chaymi Pabloqa nirqan: –Ñoqaqa judío runapunin kani, Cilicia provinciapi ancha reqsisqa, Tarso llaqtapi naceq. Kunanmi valekuyki runakunaman rimaykachiwanaykipaq, nispa. 40Comandante: –Arí, niqtintaq, Pabloqa gradaspi sayaykuspa, runakunata makinwan ch'inyachirqan, allinta upallaqtinkutaq hebreo rimaypi paykunata nirqan:

HECHOS 22

1–Wawqeykuna, taytakuna, kunan uyariykuwaychis rimarikuyniyta, nispa. 2Chaymi hebreo rimaypi Pabloq rimasqanta uyarispa astawan upallarqanku. Hinan payqa nirqan: 3–Ñoqaqa Cilicia provinciapi kaq Tarso llaqtapi naceq judío runapunin kani, ichaqa kay Jerusalén llaqtapin wiñarqani, yachachiqniytaqmi Gamaliel karqan, paymi allinta yachachiwarqan ñawpa taytanchiskunaq kamachikuy siminta. Diosninchistan tukuy sonqoywan servirqani, imaynan kunan llapallaykichis servishankichis hina. 4Jesucristopi iñiqkunatan wañuchinaykama qatiykacharqani, qharikunatapas warmikunatapas wataspa carcelkunaman apaspay. 5Chaytaqa yachankun uma sacerdotepas lliw umalli runakunapas. Paykunamantan ordenkunata mañakurqani Damasco llaqtapi judío kamachiq-masinchiskunapaq. Hinaspan rirqani Jesuspi iñiqkunata watasqata Jerusalén llaqtaman apamuspay hasut'ichinaypaq. 6Ichaqa Damasco llaqtaman qayllaykushaqtiymi chawpi p'unchayta hina hanaq pachamanta qonqaylla sinchita k'anchaykamuwarqan.7Chaymi pampaman wikch'ukuspay huk kunkata uyarirqani: ¡Saulo! ¡Saulo! ¿Imaraykun qatiykachawanki? nishawaqta. 8Ñoqataq nirqani: Señor, ¿pitaq kanki? nispa. Hinan niwarqan: Ñoqaqa qatiykachawasqayki Nazaret llaqtayoq Jesusmi kani, nispa. 9Ñoqawan riqkunapas k'anchaytaqa rikurqankun, ichaqa manan entienderqankuchu rimapayawaqniypa kunkantaqa. 10Ñoqataq nirqani: Señor, ¿imatan ruwasaq? nispa. Señortaq niwarqan: Sayarispa Damasco llaqtaman haykuy, chaypin nisunkiku imatachus ruwanaykita, nispa. 11Chay sinchi k'anchaypa ñawsayachisqan manaña rikuqtiymi, puriq-masiykuna makiymanta pusaspa Damasco llaqtaman chayachiwarqanku. 12Chaypin tiyarqan Ananías sutiyoq runa. Paymi kamachikuy siminchista kasukuq karqan, chaymi llapa judío runakuna allinpaq qhawarqanku. 13Paymi watukuq hamuwaspa niwarqan: Wawqéy Saulo, wakmanta qhawariy, nispa. Chaymi kaq ratopacha qhawarispa payta rikurqani.14Hinan payqa niwarqan: Ñawpa taytanchiskunaq Diosninmi ñawpaqmantaña akllakurqasunki munayninta yachanaykipaq, chay Chanin Jesusta rikunaykipaq, paypa siminmantapuni kunkanta uyarinaykipaqwan.15Qanmi Jesusmanta llapa runakunaman willamunki imatachus rikusqaykita uyarisqaykitawan. 16Chay hinaqa, ¿imatataq suyanki? Sayarispa bautizachikullayña, huchaykikunamanta pampachayta mañakuy, Señor Jesuspa sutinta waqyakuspa, nispa.17Jerusalén llaqtaman kutispaymi Dios yupaychana wasipi mañakushaspay, mosqoypi hina karqani.18Hinaspan Señor Jesusta rikurqani, paymi niwarqan: Usqhayllapuni Jerusalén llaqtamanta lloqsiy, ñoqamanta willakusqaykitaqa manan uyarinqakuchu, nispa. 19Chaymi ñoqaqa nirqani: Señor, paykunaqa yachankun iñiqkunata sapanka sinagogapi suq'aspa carcelman wisq'asqayta. 20Hinallataqmi qanmanta willakuq Estebanta wañuchishaqtinku ñoqapas chaypi kasharqani, wañuchinankuta munaspa, payta wañuchiqkunaq p'achantapas qhawaspay, nispa.21Chaymi Señor Jesusqa niwarqan: Riy, karu llaqtapi mana judío runakunamanmi kachasqayki, nispa.22Chaykamallan Pabloq rimasqanta uyarirqanku, chaymantataq qaparirqanku: –¡Chay hina runataqa wañuchiy, amapuni kawsachunchu! nispa. 23Paykuna qaparkachaqtinku, p'achankutapas chanqaqtinku, hallp'atapas altoman hach'iqtinku, 24comandanteqa cuartelman Pablota apanankupaq kamachikurqan, suq'ashaspalla tapunankupaqwan, imaraykuchus pay contra chay hinata qaparkachasqankuta yachananpaqwan. 25Lazokunawan watashaqtinkutaq Pabloqa chaypi kashaq soldadokunaq capitanninta nirqan: –¿Atikullanchu Roma suyu runata mana huchachasqa kashaqtin suq'ayniykichisqa? nispa.26Chayta uyarispataq capitanqa comandanteman rispa willamurqan: –¿Kunanri imanankitaq? Chay runaqa Roma suyu runan kasqa, nispa.27Comandantetaq asuykuspa Pablota tapurqan: –Willaway, ¿Roma suyu runapunichu kanki? nispa. Pablotaq: –Arí, nirqan. 28Hinan comandanteqa nirqan: –Ñoqaqa askha qolqewanmi Roma suyu runa kayta rantikurqani, nispa. Chaymi Pabloqa nirqan: –Ñoqaqa Roma suyu runapuniñan nacerqani, nispa.29Hinan Pablota suq'ashaspalla tapunankupaq kamachisqakunaqa qayllanmanta kaq rato ayqeripurqanku. Comandantepas watachisqanmanta mancharikurqan, Roma suyu runa kasqanta yachaspa.30Qhepantin p'unchaytaq comandanteqa imamantachus judío runakuna Pablota huchachasqanta cheqaqtapuni yachayta munaspa, payta paskarqan, hinaspan sacerdote umallikunata llapan umalli runakunaq huñunakuynintawan waqyachirqan. Pablota horqomuspataq paykunaq qayllanpi sayaykachirqan.

HECHOS 23

1Hinaqtinmi Pabloqa umalli runakunata allinta qhawaykuspa nirqan: –Wawqeykuna, ñoqaqa ch'uya sonqoywanmi Diospa qayllanpi kay p'unchaykama kawsani, nispa. 2Chaymi uma sacerdote Ananiasqa Pabloq ladonpi kaqkunata kamachirqan siminpi ch'aqlanankupaq. 3Hinan Pabloqa payta nirqan: –¡Yaw, iskay uya, qantaqa Diosñataqmi ch'aqlasunki! ¿Kamachikuy simiman hina juzgawanaykipaq tiyashaspaykichu kamachikuy simi contra kamachishanki ch'aqlawanankupaq? nispa. 4Qayllanpi sayashaqkunataq nirqanku: –¿Chay hinatachu Diospa uma sacerdotenta k'aminki? nispa. 5Pablotaq nirqan: –Wawqeykuna, manan yacharqanichu uma sacerdote kasqantaqa. Diospa Simin Qelqan nin: “Llaqtaykipi kamachikuqmantaqa aman mana allintaqa rimankichu”, nispa. 6Pabloqa wakin saduceokuna wakintaq fariseokuna kasqanta reparaspanmi umalli runakunaq huñunakuyninpi kunkayoqta nirqan: –Wawqeykuna, ñoqaqa fariseon kani, fariseoq churin. Wañusqakunaq kawsarimpunanta suyakusqay hawan ñoqaqa juzgasqa kashani, nispa. 7Chay hinata niqtinmi, fariseokunaqa saduceokunawan churanakuyta qallarirqanku, hinan huñunakuyqa t'aqanasqa karqan. 8Saduceokunaqa ninkun: Manan kawsarimpuypas, angelpas, espiritupas kanchu, nispa. Fariseokunan ichaqa: Chaykunaqa kanmi, ninku. 9Sinchi qapariy kaqtinmi fariseokuna t'aqamanta kamachikuy simita wakin yachachiqkuna sayarispa churapakurqanku: –Kay runapiqa manan ima mana allintapas tariykuchu. Espiritupaschá angelpaschá paytaqa rimaykun, nispa. 10Sinchi churanakuy kaqtintaq comandanteqa, Pablota llik'irqarinankuta manchakuspa kamachikurqan soldadokuna uraykamuspa, chawpinkumanta Pablota usqhaylla qechurqospa cuartelman apaykunankupaq.11Qhepantin tutataq Señorqa Pabloman rikhurispa nirqan: –¡Kallpachakuy Pablo! Imaynan Jerusalén llaqtapi ñoqamanta willakurqanki, ahinallatataqmi Roma llaqtapipas willallankitaq, nispa. 12Qhepantin p'unchaytaq wakin judío runakunaqa huñunakuspa jurarqanku: –Pablota wañuchinanchiskama ama mikhusunpaschu ukyasunpaschu, nispa. 13Chay juramento ruwaqkunan karqan tawa chunka kurak.14Paykunan sacerdote umallikunaman kurak runakunamanwan rispa nirqanku: –Ñoqaykuqa juramuykun Pablota wañuchinaykukama mana imatapas mallinaykupaq. 15Kunanqa, qankuna umalli runakunapiwan comandantemanta mañachimuychis paqarin qankunaman Pablota pusachimunanpaq, paymanta aswan sut'ita imatapas yachayta munaq tukuspallaykichis, ñoqaykutaq manaraq pay chayamushaqtin wañuchinaykupaq makillaña suyashasaqku, nispa. 16Ichaqa Pabloq pananpa churinmi rimanakusqankuta uyarirqan, hinaspan cuartelman haykuspa Pabloman willamurqan.17Chaymi Pabloqa capitankunamanta hukninta waqyarispa nirqan: –Kay waynachata comandanteman pusaripuway, huk willakuymi willamunan kashan, nispa.18Hinan payqa waynachata comandanteman pusaykuspa nirqan: –Kaypi preso kashaq Pablon waqyariwaspa valekamuwan kay waynachata qanman pusamunaypaq, huk willakuyta willanasuykipaq, nispa.19Comandantetaq makinmanta hap'iykuspa wakllaman pusarispa waynachata tapurqan: –¿Imatan willawanki? nispa. 20Chaymi waynachaqa nirqan: –Judío runakunan rimanakushanku: Paqarin comandanteta valekusun Pablota umalli runakunaq huñunakuyninman pusananpaq paymanta aswan sut'itapuni imatapas yachaq tukuspalla, nispanku. 21Ichaqa aman paykunata creenkichu, paykunamantaqa tawa chunka kurak hina qharikunan Pablota suyapashanku. Chay runakunan juranku payta wañuchinankukama mana mikhunankupaq, mana ukyanankupaq. Chaymi kunan listollaña kashanku, chay hinatapuni kamachinaykita suyaspanku, nispa. 22Hinaqtinmi comandanteqa waynachata kachapuspa kamachirqan: –Kay willawasqaykitaqa aman pimanpas rimarinkichu, nispa.23Hinan comandanteqa iskay capitanninta waqyaspa kamachirqan: Iskay pachak chakillapi puriq soldadokunata, qanchis chunka caballería soldadokunata, iskay pachaktataq lanzakunayoqta alistamuychis, las nueve horas tutata Cesarea llaqtaman rinaykichispaq. 24Hinallataq caballokunatapas alistamuychis, Pablota sillaykachispa kamachikuq Felixman allin waqaychasqata apanaykichispaq, nispa. 25Hinaspan kay hina cartata paykunawan apachirqan: 26Ñoqa Claudio Lisiasmi, qan ancha respetasqa kamachikuq Felixta napaykamuyki. 27Kay qharitan judío runakuna hap'irqanku, hinaspan wañuchinankupaqña kashaqtinku, soldadoykunawan qechuchirqani Roma suyu runa kasqanta yachaspa. 28Imamantachus payta huchachasqankuta yachayta munaspaymi judío umalli runakunaq huñunakuyninman pusarqani, 29hinaspan yachamurqani paykunaq kamachikuy siminku contra ruwasqallanmanta payta huchachasqankuta, ichaqa manan ima huchatapas paypiqa tarirqanichu, wañunanpaq hinapas carcelpi kananpaq hinapas.30Chaywanpas Pablota wañuchinankupaq judío runakunaq rimanakusqankuta yacharqospaymi qanman payta apachimushayki. Payta huchachaqkunatapas kamachillanitaq imapas contranpi kaqtinqa qayllaykipiña uyanpi ninankupaq, nispa. 31Hinan soldadokunaqa kamachisqaman hina tutalla Antípatris llaqtaman Pablota pusarqanku. 32Qhepantin p'unchaytaq chakipi puriq soldadokunaqa cuartelman kutipurqanku, caballería soldadokunallaña Pablowan rirqanku.33Cesarea llaqtaman chayaspankutaq kamachikuq Felixman carta apasqankuta qospa Pablotapas qayllanman pusaykurqanku. 34Kamachikuq Felixtaq cartata leespa Pablota tapurqan may provinciamantachus kasqanta. Cilicia provinciamanta kasqanta yachaspataq 35nirqan: –Huchachaqniykikuna chayamuqtinña uyarisqayki, nispa. Hinaspan rey Herodespa kamachikunan wasipi wisq'amunankupaq kamachikurqan.

HECHOS 24

1Phisqa p'unchay qhepatataq uma sacerdote Ananiasqa wakin kurak runakunawan Tértulo sutiyoq abogadopiwan chayamurqan, hinaspan kamachikuq Felixman Pablo contra willarqanku. 2Pablota waqyamuqtinkutaq Tertuloqa huchachayta qallarinanpaq Felixta nirqan: –Ancha respetasqa wiraqocha Félix, qan kaqtiykin sumaq thak-kaypi kawsashayku, allin yuyayniyoq kasqaykiraykutaqmi kay suyupaq lliw imapas allinta ruwakushan. Chaymi tukuy tiempopipas tukuy hinantinpipas anchata agradecekuspayku chaskikuykiku. 4Ichaqa ama anchata sayk'uchinaypaq valekuyki, llamp'u sonqo kayniykiwan huk ratolla uyariykuwanaykikupaq.5Yachaykun kay runaqa millay onqoy hina kasqanta. Hinantinpin llapallan judío runakunata ch'aqwachin, Nazaret t'aqa runakunaq umallintaqmi kanpas.6Payqa Dios yupaychana wasitapas qhellichaytan munarqan, chaymi hap'ispayku [kamachikuy simiykuman hina juzgayta munarqayku. 7Ichaqa comandante Lisiasmi hamuspa makiykumantaña qechurqowarqanku, 8hinaspan niwarqanku qanpa qayllaykipiña huchachanaykupaq]. Qan kikiyki payta allintapuni tapuykuy huchachasqayku cheqaq kasqanta yachanaykipaq, nispa. 9Tértulo rimayta tukuqtinmi judío runakunapas: –Hinapunin chaykunaqa, nirqanku.10Hinaqtinmi kamachikuq Felixqa Pablota: –Rimarikuy, nirqan. Hinan Pabloqa nirqan: –Kay suyupi unay wataña juez kasqaykita yachaspan mana manchakuspa confianzawan rimarikusaq. 11Dios yupaychanaypaq Jerusalén llaqtaman risqayqa chunka iskayniyoq p'unchay hinallaraqmi kashan, yachayta munaspaqa qan kikiyki tapuykuy hinachus manachus kasqanta. 12Kay huchachawaqniykunaqa manan Dios yupaychana wasipi piwanpas churanakushaqtachu tariwarqanku, manallataq sinagogakunapipas llaqtaq may cheqasninpipas runakunata ch'aqwachishaqtachu tariwarqanku. 13Manallataqmi kunan huchachashawanku chaykunataqa probayta atinkumanchu. 14Chaywanpas sut'itan nini, ñoqaqa ñawpa taytaykunaq Diosnintan yupaychani Jesucristoq yachachikuyninman hina, chaytan paykunaqa sutichanku “wak t'aqa” nispa. Ichaqa ñoqapas iñinin Moisespa lliw kamachikuy siminpipas profetakunaq qelqasqanpipas.15Paykuna hinallataqmi ñoqapas Diospi suyakuni chaninkunatapas mana chaninkunatapas wañusqankumanta Diospa kawsarichimpunanta.16Chayraykun ñoqapas Diospa qayllanpipas runakunaq qayllanpipas tukuy tiempo mana huchachana ch'uya sonqoyoq kawsaytapuni munani. 17Unay watamantañan Jerusalenman kutirqani llaqtamasiy wakcha runakunapaq yanapay qolqeta apaspay, ofrendakunata Diosman haywanaypaqwan. 18Dios yupaychana wasipi ruwayniykunaman hina ch'uyanchasqatañan Asia provinciamanta hamuq judío runakunaqa tariwarqanku. Ichaqa manan askha runawan kashaqtachu, manallataq ch'aqwachishaqtapaschu.19Chay runakunan qayllaykiman chayamunanku, hinaspan imapas contraypi kaqtinqa paykuna uyaypi niwananku. 20Mana chayqa kaypi kaqkuna niwachunku umalli runakunaq huñunakuyninpa qayllanpi kashaqtiy ima mana allin ruwasqaytapas tarinku chayqa. 21Ichapas paykunaq qayllankupi qaparispa: Wañusqakunan kawsarimpunqaku, nisqallaymanta kunan paykunaqa huchachashawankuman, nispa.22Hinaqtinmi Felixqa Jesucristomanta yachachikuyta sut'itapuni yachaspa, chay asuntota saqespa nirqan: –Comandante Lisias hamuqtinñan asuntoykichistaqa imayna kanantapas sut'inchasqaykichis, nispa.23Capitantataq kamachirqan: –Pablota kacharisqallata waqaychamuy, amataq pi amigontapas hamuspa servinantaqa hark'aychu, nispa. 24Pisi p'unchaykuna qhepatan Felixqa judía warmin Drusilapiwan hamurqan, hinaspan Pablota waqyachispa Jesucristopi iñiymanta payta uyarirqan. 25Chanin kawsaymanta, cuerpota kamachiymanta, hamuq juicio p'unchaymantawan Pablo rimariqtintaqmi Felixqa mancharikuspa nirqan: –Kunanqa ripullayraq, tiempoy kaqtinña waqyachimullasqaykitaq, nispa. 26Chaywanpas Pabloq qolqe lluk'iykunantan suyasharqan kacharipunanpaq, chaymi sapa kuti waqyachimuspa paywan parlallaqpuni. 27Iskay wata hunt'akuqtintaqmi Felixpa rantinpi Porcio Festo kamachikuq haykurqan. Felixtaq judío runakunawan allinpi kawsayta munaspa Pablotaqa presollatapuni saqerqan.

HECHOS 25

1Feston Cesarea llaqtaman kamachikuq chayamuspa kinsa p'unchaymanta Jerusalén llaqtaman wicharqan.2Chaypin sacerdote umallikuna judío kurak runakunapiwan Festoman hamuspa Pablo contra willarqanku, hinaspan valekurqanku: 3–Ama hinachu kay, Pablota Jerusalén llaqtaman pusachimuy, nispa. Paykunaqa ñanpi Pablota wañuchinankupaqmi suyapayta yuyaykurqanku. 4Festotaq ichaqa paykunata nirqan: –Pabloqa Cesarea llaqtapin preso kashan, ñoqapas manan unaymantachu Cesareamanqa kutisaq. 5Chay hinaqa, qankunamanta kamachikuq runakuna ñoqawan richunku, hinaspa chay qhari ima mana allintapas ruwarqan chayqa uyanpi nimuchunku, nispa. 6Festotaq Jerusalén llaqtapi yaqa chunka p'unchayta qhepakuspa Cesarea llaqtaman kutirqan, hinaspan qhepantin p'unchayta juzganapi tiyaykuspa, Pablota pusamunapaq kamachikurqan. 7Pablo haykuqtintaq Jerusalén llaqtamanta hamuq judío runakunaqa Pablota muyuykurqanku, hinaspan payta imaymanamanta huchachaykurqanku, chay rimasqanku cheqaq kasqantaqa manataqmi probayta atirqankuchu.8Chaymi Pabloqa defiendekuspa nirqan: –Manan judío runakunaq kamachikuy simin contrapaschu Dios yupaychana wasi contrapaschu, Roma rey Cesarpa contrapaschu huchallikurqani, nispa. 9Hinan kamachikuq Festoqa judío runakunawan allinpi kawsayta munaspa Pablota tapurqan: –¿Munawaqchu Jerusalén llaqtaman riyta, hinaspa chaypi chaykunamanta juzgamunayta? nispa. 10Chaymi Pabloqa nirqan manan: –Roma rey Cesarpa juzgananpin kashani, kaypin juzgasqa kanay. Qanpa allinta yachasqaykiman hinapas manan judío runakunataqa ima mana allintapas ruwarqanichu.11Wañunaypaq hina ima mana allintapas ruwarqani chayqa, manan manchakunichu wañuytaqa. Huchachawasqanku mana cheqaq kaqtinqa manan pipas judío runakunaman entregawayta atinmanchu. Chay hinaqa, kikin Roma rey Cesarpa juzgawanantan mañakuni, nispa. 12Chaymi Festoqa yuyaychaqninkunawan rimaspaña Pablota nirqan: –Roma rey Cesarpa juzgananta mañakunki chayqa, Cesarmanmi rinki, nispa. 13Pisi p'unchaykuna qhepatan rey Agripaqa warmin Berenicepiwan Cesarea llaqtaman rirqanku kamachikuq Festota napaykunankupaq. 14Askha p'unchaykunata chaypi qhepaqtinkutaq Festoqa Pabloq asuntonmanta reyman willarqan: –Kaypin Felixpa preso saqesqan huk runa kashan. 15Paymantan Jerusalén llaqtapi kashaqtiy sacerdote umallikuna judío kurak runakunapiwan Pablo contra willawarqanku, hinaspan payta juzgaspa wañuchinaypaq mañakurqanku. 16Hinan paykunata nirqani: Roma suyu kamachikuqkunaqa manan pitapas wañuchiykumanchu, huchachaqninkunaq qayllanpi huchachasqankumanta manaraq defendekushaqtinqa, nispa. 17Chaymi kayman paykuna hamuqtinku, usqhaylla qhepantin p'unchaypacha juzganapi tiyaykurqani, hinaspan kamachikurqani chay qharita pusamunapaq. 18Huchachaqninkuna huñukamuspataq Pablotaqa mana imamantapas sut'ita huchacharqankuchu, ñoqaq yuyaykusqayman hinaqa.19Aswanpas paytaqa huchacharqanku religionninkumanta churanakuy kaqkunallamantan, hinallataq wañupurqan chay Jesusta Pabloq “kawsashanmi” nisqallanmantawan. 20Chaymi ñoqaqa chay churanakuykunamanta iskayrayaspay, payta tapurqani: ¿Munawaqchu Jerusalén llaqtaman riyta, hinaspa chaypi chaykunamanta juzgamunayta? nispa. 21Ichaqa Pablon mañakurqan Roma suyu kamachikuqpuni juzgananta, chaymi Roma rey Cesarman apachinaykama preso kananpaq kamachikurqani, nispa. 22Hinan Agripaqa Festota nirqan: –Ñoqapas munaymanmi chay runa uyariykuyta, nispa. Hinan payqa nirqan: –Paqarinmi uyarinki, nispa.23Qhepantin p'unchaytaqmi Agripaqa warmin Berenicepiwan sumaq allichasqa p'achayoq hamuspa comandantekunapiwan llaqtapi umalli runakunapiwan juzgana wasiman haykurqanku. Hinan Festo kamachikuqtin Pablota pusamurqanku. 24Hinaqtinmi Festoqa nirqan: –Rey Agripa, kaypi kashaq llapa wiraqochakuna, kaymi chay runa. Paymantan llapallan judío runakuna huñunakuspa, Jerusalén llaqtapipas kaypipas mañakuwanku: ¡Wañuchunpuni! nispa qaparkachaspanku. 25Ichaqa manan imatapas wañunanpaq hina ruwasqantaqa tarirqanichu. Pay kikintaqmi Roma suyu kamachikuqman rinanpaq mañakurqan, chaymi payman apachinaypaq yuyaykuniña. 26Ichaqa manan imatapas kay runamantaqa sut'ita yachanichu wiraqochay rey Cesarman qelqanaypaq, chaymi qayllaykichisman apachimuni, astawanqa, rey Agripa qanmanmi apachimuni, payta tapuykapuway, ahinapi sut'ita yachaspa imallapas qelqanaypaq. 27Ñoqamanqa manan allinchu rikch'akuwan huk presota apachishaspa, imamantachus huchachasqa kasqanta mana willaymanchu chayqa, nispa.

HECHOS 26

1Chaymi rey Agripaqa Pablota nirqan: –Qan kikiyki rimarikuy, nispa. Hinan Pabloqa makinta hoqarispa defiendekuyta qallarirqan: 2–Reyníy Agripa, kusisqan kashani tukuy imaymanamanta judío runakunaq huchachawasqanmanta kunan qayllaykipi defiendekunaypaq kashaspa. 3Judío runakuna ukhupi lliw costumbremantapas churanakuy kaqkunamantapas qanmi astawanraqqa yachanki, chaymi valekuyki pacienciawan uyariykuwanaykipaq. 4Huch'uy kasqaymantapachan suyuypipas Jerusalén llaqtaypipas kawsayniytaqa llapa judío runakuna yachanku.5Paykunaqa yachallankutaqmi qallariymantapacha fariseo kaspa, Diosta yupaychayniykupi aswan hunt'aq t'aqaman hina kawsasqayta. Chaymanta rimariyta munaspaqa kikinku rimarichunku. 6Kunanqa ñawpa taytaykuman Diospa prometesqanta suyakusqayraykun juzgasqa kanaypaq kaypi kashani, 7chay prometesqa hunt'akunantan Israelpa chunka iskayniyoq ayllunkunapas suyakushanku, tuta-p'unchay tukuy sonqo Diosta yupaychaspa. Reyníy Agripa, chay suyakuyllamantan judío runakunaq huchachasqan kashani. 8¿Imanaqtintaq qankunaqa mana creeyta munankichischu wañusqakunata Diospa kawsarichimunanta? 9Ñawpaqtaqa ñoqapas yuyaykurqanin Nazaret llaqtayoq Jesús contra imaymana ruwayta. 10Chay hinatapunin Jerusalén llaqtapipas ruwarqani, sacerdote umallikunaq kamachisqanmi Jesuspi iñiqkunata askhata carcelkunaman wisq'arqani, wañuchishaqtinkupas ñoqaqa “allinmi” nirqanin. 11Askha kutitaqmi llapan sinagogakunapi paykunata muchuchispay Señor Jesusta negachirqani. Paykuna contra sinchi k'arakta phiñakuspaymi maskharqani karu llaqtakunapipas.12Chayta yuyaykuspan sacerdote umallikunaq kamachisqan kaspa Damasco llaqtaman risharqani.13Ichaqa, reyníy, chawpi p'unchayta ñanta rishaspaymi hanaq pachamanta k'anchayta rikurqani, inti k'anchaymantapas aswan k'anchaqtaraq, chay k'anchaymi puriq-masiykunatawan k'anchaykuwarqan.14Hinan llapayku pampaman urmarqayku, ñoqataq hebreo rimaypi huk kunkata uyarirqani: ¡Saulo! ¡Saulo! ¿Imanaqtinmi qatiykachawanki? Kikiykitan nanachikunki t'urpunata hayt'aykachaspaykiqa, nispa, nishaqta.15Chaymi ñoqaqa nirqani: Señor, ¿pitaq kanki? nispa. Hinan chay kunkaqa niwarqan: Ñoqaqa qatiykachasqayki Jesusmi kani. 16Sayariy, kamachiy kanaykipaqmi ñoqaqa rikhuriyki, kunan rikusqaykitapas qhepa p'unchaykunapi rikuchisqayki chaykunatapas willakunaykipaq. 17Ñoqan waqaychasqayki judío runakunamantapas mana judío runakunamantapas. Paykunaman rinaykipaqmi kunan kamachiyki,18ñawinkuta kicharimunaykipaq, laqhayaqmanta k'anchayman lloqsinankupaq, Satanaspa munaychakuyninmantapas Diosman kutirikunankupaq. Ñoqapi iñisqankuraykun huchanku pampachasqa kanqa, Diospa akllakusqankunawan kuska herenciata chaskinankupaq, nispa. 19Chayraykun reyníy Agripa, hanaq pachamanta Jesuspa kamachiwasqanta kasukurqani. 20Chaymi ñawpaqtaqa Damasco llaqtapi, chaymantataq Jerusalén llaqtapipas, Judea provinciantinpipas, mana judío runakunamanpas willarqani: Huchata saqepuspa Diosman kutirikuychis, allinkunata ruwaspa Diosman kutirikusqaykichista rikuchiychis, nispa. 21Chay hawan judío runakunaqa Dios yupaychana wasipi hap'iwaspa wañuchiytapuni munawarqanku. 22Ichaqa Diospa yanapayninwanmi kunankama huch'uymanpas hatunmanpas Diosmanta willashani. Profetakunaqpas Moisespapas imachus kananta nisqallankutan rimani. 23Paykunan nirqan: Cristoqa ñak'arispan wañunqa, hinaspan ñawpaqkaq kawsarimpuq kanqa, Diospa k'anchaynin chayamusqanta judío runakunamanpas mana judío runakunamanpas willananpaq, nispanku, nispa.24Pablo defiendekuspa chaykunata niqtinmi Festoqa kunkayoqta nirqan: –Pablo, waq'ayarqonkin, sinchi yachayniykin waq'ayachisunki, nispa. 25Chaymi Pabloqa nirqan: –Manan waq'achu kashani, ancha respetasqa Festo, aswanmi allin chayasqa cheqaq simikunata rimashani. 26Rey Agripaqa chaykunata yachanmi, chaymi paypa ñawpaqenpi sut'itapuni rimashani. Lliw chaykunata paypa yachasqantaqa yachanin, chaykunaqa manan pakapichu ruwasqa karqan. 27Reyníy Agripa, ¿creenkichu profetakunaq nisqanta? Yachanin creesqaykita, nispa. 28Hinan Agripaqa Pablota nirqan: –¿Pisi tiempollapichu cristianoman tukuchiwankiman? nispa. 29Chaymi Pabloqa nirqan: –Dios munachun, pisi tiempopipas unaypipas, ama qanllachu, aswanqa kunan lliw uyariwaqniykunapas Jesucristopi ñoqa hina iñiq kanaykichista, kay hina watasqa kayllata amaqa, nispa.30Chaykunata Pablo niqtinmi rey Agripaqa sayarirqan, hinallataq kamachikuq Festopas Berenicepas paykunawan tiyaqkunapas sayarirqanku. 31Hinaspan wakllaman anchhurispanku ninakurqanku: –Kay runaqa manan imatapas wañunanpaq hinaqa ruwasqachu, manallataqmi presopas kanmanchu, nispa.32Agripataq Festota nirqan: –Kay runataqa kacharipusunmanmi karqan, manachus Roma rey Cesarpa juzgananpaq mañakunman karqan chayqa, nispa.

HECHOS 27

1Italia suyuman barcopi apawanankupaq rimanakuqtinkutaq Pablota entregarqanku wakin presokunatawan Augusto nisqa soldado tropapi Julio sutiyoq capitanman. 2Adramitio llaqtamanta barcoman haykuspataq puririrqayku Asia provincia puertokunaman rinaykupaq. Macedonia provinciapi Tesalónica llaqtayoq Aristarcopas puriysiwarqankun.3Qhepantin p'unchaytaq Sidón llaqtaman chayarqayku, hinan capitán Julioqa sumaq runa kaspa Pablota mana hark'arqanchu amigonkunaman rinanta, chay hinapi payta yanapaykunankupaq. 4Chaymanta lloqsispaykutaq ñawpaqeykumanta wayramuqtin Chipre islaq pisi wayrana ladonta rirqayku. 5Cilicia provinciaq Panfilia provinciaq qayllanta lamar-qochanta rispaykutaq, Licia provinciapi Mira llaqtaman chayarqayku. 6Chaypin capitanqa tarirqan Alejandría llaqtamanta hamuspa Italiaman riq barcota. Hinaspan chayman pusaykuwarqanku Italiaman apawanankupaq.7Allillamanta askha p'unchaykunaña barcopi rispaykutaq, Gnido llaqta chimpaman ñak'ayta chayarqayku, ñawpaqeykumanta wayramusqanraykutaq mana cheqanta riyta atirqaykuchu, chaymi Salmón chupata pasaspa Creta islaq pisi wayrana ladonta muyuykurqayku. 8Hallp'a qayllanta ñak'ayta rispaykutaq “Buenos Puertos” nisqa k'uchuman chayarqayku. Chay qayllapin Lasea llaqta karqan.9Mana usqhayta puririqtiykutaq paray tiempo chayamurqanña, hinan lamar-qochanta puriyqa sinchi sasaña karqan. Chaymi Pabloqa paykunata nirqan:10–Wiraqochaykuna, allintan reparashani barcopi puriyninchisqa sinchi sasallaña kananta, manan cargallatachu barcollatapaschu chinkachisun, ñoqanchispas sinchi sasapin rikukusun, nispa.11Ichaqa capitanmi Pabloq nisqanta mana kasurqanchu, aswanmi kasurqan barco purichiqta barcoyoqtawan. 12Paray tiempota barco chaypi samananpaq mana allin kaqtintaq, yaqa llapallanku yuyaykurqanku chaymanta lloqsispa Fenice puertoman imaynallamantapas chayayta. Chay Fenice llaqtan Creta islapi kashan, inti haykuy lado qhawashaq, chaypin paray tiempo samayta munarqanku.13Uraymanta llamp'ullata wayrarimuqtinmi rinankupaq yuyaykusqanku allinña rikch'akurqan. Chaymi barco sayachina fierro anclata qochamanta aysarqospa Creta isla qayllanta rirqanku. 14Manaraq karuta rishaqtiykutaq Creta ladomanta manchay hatun wayra wayramurqan. 15Barcoman wayra waqtakuqtintaq mana imaynamantapas barcota cheqanchayta atispa hinallataña wayrawan apachikurqayku. 16“Cauda” nisqa huch'uy islaq pisi wayrana ladonta pasarqayku, chaypin barcoq aysasqan boteta ñak'ayta watarqayku.17Hinan barcopi llank'aqkuna barco pataman boteta aysaspa, barcota uranmanta waskhakunawan mat'irqanku. Libia suyu qayllapi “Sirte” nisqa kuyuq aqoman winaykachiyta manchakuspataq, barcoq purinanpaq wayraq tanqanan telakunata paskaspa hinallaña apachikurqayku. 18Qhepantin p'unchaytaq wayra manapuni thaniqtin cargakunata qochaman wikch'uykuyta qallarirqanku. 19Kinsakaq p'unchaypitaq barcoq imaymanankunata makinkuwanpuni wikch'uykapurqanku. 20Askha p'unchayña intipas qoyllurkunapas manaña rikukuqtinmi lamar-qochapas sinchitaña phoqchiqeqtinmi, manaña qespikuyta yuyarqaykuñachu. 21Unayña paykuna mana mikhusqa kaqtinkutaq Pabloqa chawpinkupi sayaykuspa nirqan: –Wiraqochaykuna, kasullawankichisman karqan Cretapi qhepakunanchispaq chayqa, manan kay hinata ñak'arisunmanchu karqan, manataq tukuy imanchistapas wikch'usunmanchu karqan.22Chaywanpas kunanqa ama pisi kallpayaychischu, manan mayqenniykichispas wañunkichischu, aswanpas barcollan p'akikapunqa. 23Yupaychasqay Diosniypa angelninmi ch'isi tuta rikhuriwaspa 24niwarqan: Pablo, ama manchakuychu, Roma rey Cesarpa ñawpaqenmanqa chayankipunin. Barcopi puriq-masiykikunatapas llapantan qanrayku Dios khuyapayaspa qespichinqa, nispa. 25Chay hinaqa, wiraqochaykuna, kallpachakuychis, ñoqaqa Diospin confiakuni niwasqanman hina hunt'akunanta.26Chaywanpas huk islamanpunin wayraqa chayachiwasunchis, nispa. 27“Adriático” nisqa lamar-qochapi wayraq apaykachasqan kasqayku chunka tawayoq tutaña kashaqtintaq, kuska tutata barcopi llank'aqkunaqa repararqanku hallp'aman qayllaykushasqaykuta. 28Hinaspan titiyoq tupuna waskhata unuman kachaykuspa kinsa chunka soqtayoq metrota tarirqanku. Astawan ñawpaqman rispankutaq huk kutitawan kachaykuspanku iskay chunka qanchisniyoq metrollataña tarirqanku. 29Qaqa-qaqaman haykuyta manchakuspataq, barcoq qhepanmanta tawa fierro anclakunata kachaykurqanku, hinaspan illarimunallantaña maytapuni munasharqanku.30Barcopi llank'aqkunataq rimanakurqanku barcomanta ayqekuyta munaspa, barcoq ñawpaqenmanta fierro anclakunata kachaykuq tumpalla boteta uraykachisharqanku. 31Ichaqa Pablon capitán Juliota soldadonkunatawan nirqan: –Barcopi llank'aqkunachus barcopi mana qhepakunqaku chayqa, manan qankunaqa qespikuyta atinkichischu, nispa.32Hinan soldadokunaqa boteq waskhankunata kuchurqarispa boteta unuman wikch'uykurqanku.33Illarimushanankamataq Pabloqa llapankuta kamachirqan mikhunankupaq: –Kunanwanmi chunka tawayoq p'unchayña mana mikhusqa mana puñusqa kasqaykichis. 34Chaymi valekuykichis kallpachakunaykichispaq imallatapas mikhunaykichispaq, manan mayqenniykichispapas huk chukchallaykichispas chinkanqachu, nispa. 35Chayta nispataq t'antata hap'iykuspa llapankuq qayllanpi Diosman graciasta qorqan, hinaspan phasmispa mikhurqan. 36Chaymi paykunapas llapanku kallpachakuspa mikhullarqankutaq. 37Barcopiqa llapayku karqayku iskay pachak qanchis chunka soqtayoq runakunan. 38Saksaykuspataqmi lamar-qochaman trigota wikch'uykurqanku barcota mana llasananpaq. 39P'unchayamuqtintaq barco purichiqkunaqa chay hallp'a maychus kasqanta mana yacharqankuchu, ichaqa rikurqankun aqo pampayoq hatun qocha patata, hinaspan rimanakurqanku atispankuqa chayman barcota chayachinankupaq.40Barcoq fierro anclankunaq waskhankunata kuchurparispataq lamar-qochapi wikch'upurqanku, hinallataq timón watanakunatapas paskarqospa, wayraq tanqanan ñawpaqkaq telata wayraman hoqarispa aqo pampaman qayllaykurqanku. 41Ichaqa iskay ladomanta unuq tupanakusqanman chayaqtinkun barcoqa umanpamanta aqoman winakurqan, chaymi manaña kuyuriqtin barcoq qhepanqa unuq sinchi phoqchiqesqanwan p'akikurqan. 42Hinaqtinmi soldadokunaqa yachachinakurqanku presokunata wañuchinankupaq, ama mayqenpas nadaspa ayqekunankupaq. 43Capitantaq ichaqa Pablota qespichiyta munaspa wañuchiy munasqankuta hark'akurqan, hinaspan kamachikurqan naday atiqkunaqa ñawpaqta unuman wikch'uykukuspa hallp'a pataman lloqsinankupaq. 44Wakintataq kamachirqan tablakunapi otaq barcoq imankunallapipas hap'ipakuspa lloqsinankupaq. Chay hinatan llapanku hallp'a pataman allillan lloqsirqanku.

HECHOS 28

1Hallp'a pataman lloqsispaykuñan yacharqayku chay islaqa “Malta” nisqa kasqanta. 2Chaypi tiyaqkunataq khuyapayawaspanku sumaqta rikuwarqanku. Chaymi para chayaqtin chirisqanrayku ninata hap'ichispa q'oñikunaykupaq llapaykuta pusaykuwarqanku. 3Pablo llant'ata pallamuspa ninaman churaykuqtin, picaq mach'aqway nina rawraymanta ayqespa, makinman wank'irqokurqan. 4Hinan chay islapi tiyaqkunaqa picakuq mach'aqwayta makinpi wank'isqata rikuspa ninakurqanku: –Kay runaqa runa wañuchiqpunin kanman, chaymi lamar-qochamantaña qespikun chaypas, “Chanin-Kay” nisqa diosaqa mana munanchu kawsananta, nispanku. 5Ichaqa Pablon makinman wank'ikuq mach'aqwayta ninaman chhaphchiykurqan, manataq imanasqallapaschu karqan. 6Paykunataq Pablota qhawasharqanku: –Kunallanmi punkirinqachus wañusqachus wikch'ukunqapas, nispa. Unayta suyashaqtinku mana imapas kaqtintaq, huk-hinataña yuyaykuspa nirqanku: –Kay runaqa huk diosmi kanman, nispa. 7Maypichus kasharqayku chay qayllapi hallp'aqa islapi umalli runa Publio sutiyoqpa hallp'anmi karqan, paymi wasinpi sumaqta chaskiykuwaspanku kinsa p'unchay qorpachawarqanku. 8Chaypachan Publioq taytanqa fiebre onqoywan disenteriapiwan onqosqa puñunapi kasharqan, paymanmi Pabloqa watuykukuq haykurqan, hinaspan Diosmanta mañakuspaña makinta churaykuspa qhaliyachirqan.9Chayta yacharqospan islapi tiyaq wakin onqoyniyoqkunapas hamurqanku. Hinan qhaliyachisqa karqanku. 10Chaymi paykunaqa askha regalokunata qoykuwarqanku, hinaspan puririshaqtiyku tukuy imaymanata barcoman churaykapuwarqanku. 11Chay islapi kinsa killa kasqaykumantañan Alejandría llaqtamanta hamuq barcopi ripurqayku. Chay barcoqa paray tiempo pasanankaman chaypi kasharqan. Barcoq ñawpaqenpitaq “Mellizo” nisqa diosninkuq rikch'ayninkuna llaqllasqa karqan. 12Siracusa llaqtaman chayaspataq, chaypi kinsa p'unchayta qheparqayku. 13Chaymanta qocha cantonta muyurimuspa, Regio llaqtaman chayarqayku. Qhepantin p'unchay uray wayra wayramuqtintaq iskay p'unchaymanta Puteoli llaqtaman chayarqayku.14Chaypi wawqe-panakunawan tupaqtiykutaq valekuwarqanku qanchis p'unchayta paykunawan qhepakunaykupaq. Chaymantataq Roma llaqtaman rirqayku. 15Roma llaqtapi tiyaq iñiqkunaqa ñoqaykumanta uyarispankun Apio Foro llaqtakama aypamuwarqanku, wakintaq “Kinsa Tambo” nisqakama. Pablotaq paykunata rikuspa Diosman graciasta qorqan, hinaspan kallpachakurqan. 16Roma llaqtaman chayaqtiykutaq, kamachikuqkunaqa Pablota, pay cuidaq soldadotawan sapaqpi tiyananpaq saqellarqanku. 17Kinsa p'unchaymantataq Pabloqa judío umalli runakunata waqyachimurqan. Huñukamuqtinkutaq paykunata nirqan: –Wawqeykuna, ñoqaqa manan imatapas llaqtanchis contrapas, ñawpa taytanchiskunaq costumbren contrapas ruwarqanichu. Chaywanpas Jerusalén llaqtapin llaqta-masinchiskuna Roma suyu kamachikuqkunaman presota hap'ichiwarqanku. 18Chaymi kamachikuqkunaqa allinta tapuwaspaña ñoqapi mana ima huchachaypas wañunaypaq hina kaqtin kacharipuyta munawarqanku.19Ichaqa judío runakuna ñoqa contra rimaqtinkun Roma rey Cesarpa juzgawanantapuni mañakurqani, chaywanpas manan imamantapas llaqta-masinchiskunata huchachanaypaqchu. 20Chayraykun waqyachimurqaykichis qankunawan tupaykuspa rimanaypaq. Israel suyuq suyakuyninraykun kay cadenawan watasqa kashani, nispa. 21Chaymi paykunaqa nirqanku: –Ñoqaykuqa manan ima cartatapas Judea hap'iymantaqa contraykipi chaskiykuchu, manataqmi mayqen judiomasinchis hamuqpas qanmantaqa imatapas mana allintaqa willakunchu, manan rimarillankupaschu.22Chaywanpas imatachus yuyaykusqaykitan uyariyta munayku. Yachaykun chay t'aqa contra hinantinpi rimasqankuta, nispa. 23Chaymanta rimanankupaqmi huk p'unchayta akllarqanku, chaymi Pabloq chayakusqan wasiman aswan askha hamurqanku. Paykunamanmi p'unchay-ch'isiyaqta yachachirqan Diospa qhapaqsuyunmanta willaspa. Chay hinatan Moisespa kamachikuy siminta profetakunaq qelqasqanta sut'inchaspa, Jesuspi iñichiytapuni munarqan. 24Hinaqtinmi wakinqa Pabloq nisqankunata allinpaq hap'irqanku, wakintaq ichaqa mana creerqankuchu. 25Chaymi paykunapura yuyayta mana tupachispa ripushaqtinku Pabloqa nirqan: –Allintan Santo Espirituqa profeta Isaiaswan ñawpa taytanchiskunaman nirqan: 26“Phaway kay runakunata nimuy: Anchataña uyarishaspapas manan entiendenkichischu, allintaña qhawashaspapas manan reparankichischu. 27Kay runakunaq sonqonqa rumiyasqan, ninrinkupas roqt'uyasqan, ñawinkupas ñawsayasqan, ñawinkuwan mana rikunankupaq, ninrinkuwan mana uyarinankupaq, sonqonkuwan mana entiendenankupaq. Ahinapin ñoqaman mana kutirikamuwanqakuchu, manataq qhaliyachisqapaschu kanqaku”, nispa. 28Chay hinaqa, yachaychis, kunanmantaqa Diospa qespichiyninqa mana judío runakunamanmi willasqa kanqa, paykunan ichaqa uyarinqaku, nispa. [ 29Chayta niqtintaq judío runakunaqa lloqsirqanku, paykunapura manchayta churanakuspa]. 30Pabloqa arriendakusqan wasipin iskay watantin tiyarqan, chaypin chaskirqan llapan payta watukamuqkunata. 31Pabloqa mana manchakuspan Diospa qhapaqsuyunmanta willarqan, Señor Jesucristomantapas yachachirqan, manataq pipas paytaqa hark'arqanchu.